ค่าเสื่อมราคาวิธีเส้นตรง คืออะไร?
ค่าเสื่อมราคาวิธีเส้นตรง คือ วิธีคิดค่าเสื่อมราคาด้วยการนำราคาทุนของสินทรัพย์ถาวรลบด้วยมูลค่าซากซึ่งเป็นมูลค่าคงเหลือหลังจากใช้สินทรัพย์ดังกล่าวจนหมดสภาพแล้วหารด้วยอายุการใช้งาน เมื่อคำนวณค่าเสื่อมราคาตามวิธีเส้นตรงจะได้ค่าเสื่อมราคาออกมาเป็นจำนวนเท่า ๆ กันในแต่ละรอบปีบัญชี
โดยค่าเสื่อมราคา (Depreciation) คือค่าใช้จ่ายทางบัญชีที่เกิดขึ้นจากการทยอยตัดค่าใช้จ่ายออกจากมูลค่าของสินทรัพย์ถาวรจนครบปีที่นับเป็นอายุการใช้งาน แทนที่จะนำรายจ่ายในการซื้อสินทรัพย์ถาวรดังกล่าวทั้งจำนวนมาลงบัญชีครั้งเดียวในปีที่ซื้อ (เพราะสินทรัพย์ถาวรไม่ได้ถูกใช้จนหมดในรอบบัญชีเดียว)
ซึ่งค่าเสื่อมราคาวิธีเส้นตรง (Straight-Line Depreciation Method) เป็นวิธีคิดค่าเสื่อมราคาที่เป็นวิธีคิดค่าเสื่อมราคาที่เข้าใจง่ายและได้รับความนิยมที่สุดจากทั้ง 4 วิธี ได้แก่ วิธีเส้นตรง, วิธียอดลดลงทวีคูณ, วิธีผลรวมจำนวนปี, และวิธีจำนวนผลผลิต
สำหรับสินทรัพย์ถาวรที่ต้องใช้ค่าเสื่อมราคา (Depreciation) ในการบันทึกบัญชีคือสินทรัพย์ถาวรที่หมายถึงสินทรัพย์ที่มีอายุการใช้งานมากกว่า 1 ปี เช่น เครื่องจักร รถยนต์ อาคาร และอุปกรณ์ (ยกเว้นที่ดิน)
วิธีคิดค่าเสื่อมราคาวิธีเส้นตรง
สำหรับวิธีคิดค่าเสื่อมราคาวิธีเส้นตรงจะคำนวณได้จากการนำราคาทุนของสินทรัพย์ถาวรลบด้วยมูลค่าซากแล้วหารด้วยอายุการใช้งานของสินทรัพย์ถาวรนั้น หรือเขียนสูตรคำนวณดังนี้:
ค่าเสื่อมราคาวิธีเส้นตรง = (มูลค่าสินทรัพย์ – มูลค่าซาก) ÷ อายุการใช้งาน
- มูลค่าซาก คือ มูลค่าของสินทรัพย์ในตอนที่หมดอายุการใช้งานแล้ว
- มูลค่าทรัพย์สิน คือ มูลค่าของสินทรัพย์ถาวรที่ซื้อมา
เมื่อคำนวณค่าเสื่อมราคาตามวิธีเส้นตรงออกมาก็จะได้เป็นค่าเสื่อมราคาเฉลี่ยในแต่ละปี ให้นำค่าที่ได้ไปหักมูลค่าของสินทรัพย์นั้น ๆ ในทุกสิ้นรอบบัญชีก็จะได้เป็นมูลค่าของสินทรัพย์ ณ วันสิ้นงวด
ตัวอย่าง วิธีคิดค่าเสื่อมราคาวิธีเส้นตรง
สมมติว่า เครื่องจักรมูลค่า 1,000,000 บาท อายุการใช้งาน 10 ปี และมีมูลค่าซาก 120,000 บาท
- ค่าเสื่อมราคาวิธีเส้นตรง = (มูลค่าสินทรัพย์ – มูลค่าซาก) ÷ อายุการใช้งาน
- ค่าเสื่อมราคา = (1,000,000 – 120,000) ÷ 10
ดังนั้น ค่าเสื่อมราคา = 88,000 ต่อปี
จากตัวอย่างหมายความว่าเมื่อผ่านไป 1 ปี มูลค่าของเครื่องจักรจะลดลงครั้งละ 88,000 บาท และเมื่อผ่านไป 10 ปี มูลค่าของเครื่องจักรจะเหลือเพียงมูลค่าซาก หรือเหลือ 120,000 บาท
อธิบายให้เห็นภาพกว่านั้น จากค่าเสื่อมราคาวิธีเส้นตรงในตัวอย่าง มูลค่าของเครื่องจักรมูลค่า 1,000,000 บาท จะมีมูลค่า ณ เวลาสิ้นปีในแต่ละปี ดังนี้
- สิ้นปีที่ 1 เหลือ 1,000,000 – 88,000 = 912,000
- สิ้นปีที่ 2 เหลือ 912,000 – 88,000 = 824,000
- สิ้นปีที่ 3 เหลือ 824,000 – 88,000 = 736,000
- สิ้นปีที่ 4 เหลือ 736,000 – 88,000 = 648,000
- สิ้นปีที่ 5 เหลือ 648,000 – 88,000 = 560,000
- สิ้นปีที่ 6 เหลือ 560,000 – 88,000 = 472,000
- สิ้นปีที่ 7 เหลือ 472,000 – 88,000 = 384,000
- สิ้นปีที่ 8 เหลือ 384,000 – 88,000 = 296,000
- สิ้นปีที่ 9 เหลือ 296,000 – 88,000 = 208,000
- สิ้นปีที่ 10 เหลือ 208,000 – 88,000 = 120,000
จะเห็นว่าเมื่อผ่านไป 10 ปี มูลค่าของเครื่องจักรจาก 1 ล้านบาท จะเหลือเพียงแค่มูลค่าซากหรือก็คือ 120,000 บาท