ฐานนิยม คือ ตัวเลขหนึ่งตัวที่ซ้ำกันมากที่สุดในกลุ่มของตัวเลขกลุ่มหนึ่ง ตามชื่อ “ฐานนิยม” ซึ่งเราก็จะหาฐานนิยมจากตัวเลขที่มีความนิยมที่สุดนั่นเอง นอกจากนี้ ฐานนิยม อาจจะพบได้ในอีกชื่อคือ Mode
วิธีหาฐานนิยม
สำหรับวิธีหาค่าฐานนิยม หรือ Mode นั้นง่ายมาก ไม่มีการคำนวณใดๆ ทั้งสิ้น เพราะเป็นแค่การหาตัวเลข (หรือข้อมูล) ที่มีความนิยมมากที่สุด หรือซ้ำมากที่สุด
ตัวอย่างเช่น สมมติว่ามีกลุ่มตัวเลขอยู่ 20 ตัว ประกอบด้วยเลข 4 5 1 5 2 5 5 3 1 2 1 3 4 5 6 7 2 7 4 4 9 1 5 9 1
จากตัวอย่าง วิธีหาฐานนิยม ทำได้จากการนับดูว่าตัวเลขตัวใดซ้ำกันมากที่สุด เมื่อนับแล้วจะเห็นว่าตัวเลขตัวใดซ้ำกันมากที่สุด ซึ่งจากตัวอย่างก็คือ “เลข 5” เป็นเลขที่ซ้ำกันมากที่สุด (ซ้ำกันห้าครั้ง)
ดังนั้น ค่าฐานนิยม หรือ ค่า Mode ของตัวอย่างนี้ก็คือ 5
สรุป ฐานนิยม คือ ตัวเลขที่ซ้ำกันมากที่สุดในกลุ่มตัวเลขนั่นเอง
ทางลัดในการหาค่าฐานนิยม
ในกรณีที่ตัวเลขเยอะแล้วขี้เกียจนั่งนับ เรามีทางลัด!! แต่มีเงื่อนไขที่จำเป็น 2 ข้อ คือ
- ต้องรู้ค่ามัธยฐาน (Median)
- ต้องรู้ค่าเฉลี่ย (Mean)
เมื่อรู้ทั้ง 2 ค่าแล้ว ให้นำค่ามัธยฐาน (Median) และค่าเฉลี่ย (Mean) มา คำนวณเพื่อหา ฐานนิยม ตามสูตรนี้
Mode = 3Median – 2Mean
หรือสำหรับคนที่อ่านสมการไม่เข้าใจ สมการด้านบนหมายถึง
ค่าฐานนิยม หรือ Mode = (3xค่ามัธยฐาน) – (2xค่าเฉลี่ย)