ดุลการค้า คืออะไร?
ดุลการค้า คือ หนึ่งในบัญชีดุลการชำระเงิน (Balance of Payment) ที่อยู่ในส่วนของดุลบัญชีเดินสะพัด (Current Account) ที่จะแสดงธุรกรรมทางเศรษฐกิจระหว่างประเทศ ในส่วนของเงินที่ไหลเข้าออกประเทศนั้น ๆ จากการส่งออก (Export) และ การนำเข้า (Import) สินค้าในช่วงเวลาหนึ่ง โดยคำนวณมาจากข้อมูลการส่งออก-นำเข้าที่ได้รับจากกรมศุลกากร
โดยดุลการค้า (Trade Account หรือ Trade Balance) คือข้อมูลผลต่างสุทธิระหว่างมูลค่าสินค้าออก (คิดจากราคา F.O.B ที่ไม่รวมค่าระวางและประกันภัยสินค้า) ที่ทำให้ประเทศได้เงินจากต่างประเทศ กับมูลค่าสินค้าเข้า F.O.B ที่ผู้นำเข้าต้องจ่ายเงินออกจากประเทศ ซึ่งได้ปรับตามคำนิยามของดุลการชำระเงินตามคู่มือการจัดทำสถิติดุลการชำระเงินฉบับที่ 6 (BPM6) ของกองทุนการเงินระหว่างประเทศแล้ว (IMF)
ดุลการค้า = มูลค่าการส่งออก – มูลค่าการนำเข้า
รายการที่หักออกจากข้อมูลของกรมศุลกากร ได้แก่ สินค้าที่เป็นธุรกรรมระหว่างผู้มีถิ่นฐานในประเทศด้วยกันหรือผู้มีถิ่นฐานในต่างประเทศด้วยกัน, สินค้าที่ไม่เปลี่ยนความเป็นเจ้าของ เช่น สินค้าส่งซ่อม สินค้าส่งออกและนำเข้าชั่วคราว สินค้าเช่า และสินค้าตัวอย่าง, ของใช้ส่วนตัวที่เจ้าของนำเข้ามาหรือออกไปเพราะการย้ายภูมิลำเนา
รายการที่เพิ่มจากข้อมูลของกรมศุลกากร ได้แก่ สินค้าที่ไม่ต้องผ่านพิธีการศุลกากร อย่างเช่น ดาวเทียม สินค้าทหารบางชนิด และกระแสไฟฟ้าจากประเทศเพื่อนบ้าน
ขาดดุลและเกินดุล
ผลต่างระหว่างมูลค่าการส่งออกและการนำเข้าของดุลการค้า (Trade Balance) จะแสดงออกมาเป็น 2 กรณี คือ ดุลการค้าขาดดุล (Deficit) และดุลการค้าเกินดุล (Surplus)
ดุลการค้า = มูลค่าการส่งออก – มูลค่าการนำเข้า
- มูลค่าการส่งออก > มูลค่าการนำเข้า คือ เกินดุล
- มูลค่าการส่งออก < มูลค่าการนำเข้า คือ ขาดดุล
สำหรับดุลการค้าของประเทศไทยสามารถดูได้จากดุลการชําระเงินของประเทศไทย ซึ่งตัวเลขดุลการชําระเงินของประเทศไทยจะประกาศทุกเดือนผ่านทางเว็บไซต์ธนาคารแห่งประเทศไทย
ขาดดุล (Deficit) คืออะไร?
ขาดดุล คือ การที่มูลค่าการนำเข้าสินค้า (Import) สุทธิมากกว่ามูลค่าการส่งออกสินค้า (Export)
ถ้าเปรียบเทียบประเทศเป็นบริษัท การที่ดุลการค้าขาดดุลก็คือบริษัทที่ขาดทุนจากการที่ค่าใช้จ่ายมากกว่ารายรับ
เกินดุล (Surplus) คืออะไร?
เกินดุล คือ การที่มูลค่าการส่งออกสินค้า (Export) สุทธิมากกว่าการนำเข้าสินค้า (Import)
ถ้าเปรียบเทียบประเทศเป็นบริษัท การที่ดุลการค้าเกินดุลก็คือบริษัทที่ได้กำไรจากการที่รายได้มากกว่าค่าใช้จ่าย
สรุป คำถามที่พบบ่อย
ดุลการค้า หรือ Trade Balance คือ บัญชีแสดงผลต่างสุทธิระหว่างมูลค่าสินค้าส่งออกและสินค้านำเข้าของประเทศ
เกินดุล (Surplus) คือการที่ประเทศมีมูลค่าการส่งออกมากกว่านำเข้า
ขาดดุล (Deficit) คือการที่ประเทศมีมูลค่าการส่งออกน้อยกว่านำเข้า
