เครื่องหมาย XM คืออะไร?
เครื่องหมาย XM คือ เครื่องหมาย Excluding Meeting ที่ตลาดหลักทรัพย์ใช้แจ้งให้ทราบว่าถ้าหากนักลงทุนซื้อหุ้นในขณะที่หุ้นขึ้น XM อยู่ท้ายชื่อหุ้นจะไม่ได้สิทธิในการเข้าประชุมผู้ถือหุ้นที่กำลังจะมาถึง ในทางกลับกันถ้านักลงทุนถือหุ้นจนถึงวันที่ขึ้นเครื่องหมาย XM จะมีสิทธิเข้าประชุมผู้ถือหุ้น
กล่าวคือ หากนักลงทุนต้องการเข้าร่วมประชุมผู้ถือหุ้นในครั้งที่จะถึง นักลงทุนจำเป็นที่จะต้องซื้อหุ้นภายในวันก่อนที่เครื่องหมายหุ้น XM จะขึ้นและถ้าหากนักลงทุนต้องการขายหุ้นแต่ยังต้องการเข้าร่วมประชุมผู้ถือหุ้นครั้งนั้นอยู่ นักลงทุนก็จะต้องถือหุ้นเอาไว้และขายในวันที่หุ้นขึ้น XM ที่จะทำให้นักลงทุนมีชื่ออยู่ในรายชื่อผู้มีสิทธิ์ในการเข้าร่วมการประชุมผู้ถือหุ้นในครั้งนั้น
ตัวอย่างเช่น ถ้าหุ้น GRED ขึ้นเครื่องหมาย XM พรุ่งนี้ ดังนั้นวันนี้จึงเป็นวันสุดท้ายที่นักลงทุนจะต้องซื้อหุ้น GRED ในกรณีที่ต้องการเข้าร่วมประชุมผู้ถือหุ้นของบริษัท GRED
และในทางกลับกัน กรณีที่มีหุ้น GRED อยู่แล้วมา 3 เดือน เมื่อถึงวันพรุ่งนี้ที่หุ้นขึ้น XM นักลงทุนก็จะสามารถขายหุ้นได้ทันที (ถ้าต้องการขาย) โดยที่ยังมีสิทธิเข้าร่วมการประชุมผู้ถือหุ้นที่จะถึง
ดังนั้น คำตอบของคำถามที่ว่า หุ้นขึ้น XM ควรซื้อไหม? จึงเป็น “แล้วแต่ความต้องการของนักลงทุน” เว้นแต่จะต้องการเข้าร่วมการประชุมผู้ถือหุ้นที่จะต้องซื้อก่อนขึ้นเครื่องหมาย XM
ข้อควรระวังของเครื่องหมาย XM
นอกจากนี้ แม้ว่าเครื่องหมาย XM หรือ Excluding Meeting จะแสดงอยู่ที่ท้ายชื่อหุ้น แต่ในบางครั้งเครื่องหมาย XM ก็อาจซ่อนอยู่ในเครื่องหมาย CA (Corporate Action)
ซึ่งตามปกติหุ้นจะขึ้นเครื่องหมาย Excluding Meetings หรือ XM อยู่ประมาณ 3 วัน พร้อมกับแสดงวันที่ที่นักลงทุนที่ซื้อหุ้นนั้นจะไม่ได้รับสิทธิ์ในการเข้าร่วมประชุมตามที่แสดงในภาพตัวอย่างด้านล่าง เนื่องจากตลาดหลักทรัพย์มีการกำหนดให้ในระบบซื้อขายหลักทรัพย์ (Streaming Pro) จะแสดงสัญลักษณ์ที่เกี่ยวข้องกับสิทธิประโยชน์ต่าง ๆ เพื่อให้ผู้ลงทุนได้รับทราบล่วงหน้า 2 วันทำการนับจากวันปิดสมุดทะเบียนเพื่อให้สิทธิใด ๆ

อย่างไรก็ตาม หากนักลงทุนต้องการซื้อขายหุ้นโดยยังมีสิทธิในการเข้าประชุมผู้ถือหุ้น ควรตรวจสอบอย่างถี่ถ้วนว่าหุ้นขึ้น XM อยู่ในเครื่องหมาย CA หรือไม่ ด้วยการใช้เมาส์ชี้เครื่องหมาย CA เพื่อแสดงเครื่องหมายหุ้นทั้งหมดที่หุ้นนั้นกำลังประกาศอยู่และกำลังจะมีผล
สำหรับเงื่อนไขและข้อกำหนดทางกฎหมายต่าง ๆ สามารถดูได้ที่เว็บไซต์ตลาดหลักทรัพย์ฯ เกี่ยบกับการเปิดเผยข้อมูล การกำหนดวันให้สิทธิผู้ถือหุ้น
หุ้นขึ้น XM เมื่อไหร่
โดยทั่วไปบริษัทจดทะเบียนฯ จะประกาศว่าจะจัดประชุมผู้ถือหุ้นเมื่อไหร่ ก่อนที่จะประกาศในหน้าเว็บไซต์ของตลาดหลักทรัพย์ฯ ล่วงหน้าในปฏิทินหลักทรัพย์ และขึ้นเครื่องหมาย XM ที่ท้ายหุ้นเป็นลำดับสุดท้าย
ตามที่ได้อธิบายในตอนต้นว่า ถ้าหากนักลงทุนต้องการเข้าร่วมประชุมผู้ถือหุ้นจำเป็นที่จะต้องถือหุ้นดังกล่าวไว้ก่อนถึงวันที่ขึ้นเครื่องหมาย XM
ดังนั้น ในกรณีที่นักลงทุนต้องการเข้าร่วมประชุมผู้ถือหุ้น จึงง่ายกว่าที่จะติดตามจากประกาศของบริษัทของหุ้นดังกล่าวว่าจะมีการประชุมผู้ถือหุ้นในวันที่เท่าไหร่ และตรวจสอบจากปฏิทินหลักทรัพย์ (X Calendar) ในเว็บไซต์ของตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย