Acquisition คืออะไร?
Acquisition คือ การเข้าซื้อกิจการ เป็นกลยุทธ์การเติบโต (Growth Strategy) ด้วยการที่บริษัทหนึ่งเข้าซื้ออีกบริษัทหนึ่งเพื่อขยายธุรกิจ เพื่อใช้ประโยชน์บางอย่างจากบริษัทที่ได้เข้าซื้อกิจการและเพื่อประหยัดเงินทุนในการเข้าสู่ธุรกิจดังกล่าว
การ Acquisition เป็นกลยุทธ์การเติบโต (Growth Strategy) ตามหลักการจัดการเชิงกลยุทธ์ (Strategic Managemnet) ในรูปแบบ Integrative Strategy ที่เป็นการเติบโตด้วยการขยายธุรกิจเข้าไปยังธุรกิจที่เกี่ยวข้องหรือไม่เกี่ยวข้องผ่านการเข้าซื้อ เพื่อทำลายข้อจำกัดบางอย่างของธุรกิจเดิมที่บริษัทไม่สามารถทำได้
ตัวอย่างเช่น การเข้าซื้อกิจการเพื่อควบคุมการจัดหาวัตถุดิบเอง แทนที่จะสั่งซื้อจากซัพพลายเออร์ที่มีความไม่แน่นอนจากการที่ไม่สามารถควบคุมการดำเนินงานของบุคคลที่ 3 ได้นอกจากการทำสัญญา
กล่าวคือ การ Acquisition เป็นการที่บริษัทหนึ่งซื้ออีกบริษัทหนึ่งเพื่อเป็นเจ้าของบริษัทเป้าหมายด้วยเหตุผลบางอย่าง ในลักษณะของการที่ A ซื้อ B ที่ทำให้ A ได้อำนาจในการเป็นเจ้าของ B ซึ่งแตกต่างจากการควบรวมกิจการ (Merger) ที่เป็นเพียงการร่วมกิจการกันโดยรวมบริษัทเข้าด้วยกัน
ประเภทของการ Acquisition
Acquisition หรือ การเข้าซื้อกิจการ สามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภท คือ Asset Acquisition และ Take Over (โดย Take Over อาจแบ่งได้เป็น Friendly และ Hostile Acquisitions)
Asset Acquisition คือ การเข้าซื้อสินทรัพย์บางส่วน (ซื้อแค่ส่วนที่ต้องการ) ตัวอย่างเช่น บริษัท Apple ทำการซื้อฝ่ายวิจัยและพัฒนา GPU สำหรับมือถือจากบริษัท AMD และการที่เว็บไซต์ GreedisGoods เข้าไปซื้อลิขสิทธิ์บทความจากเว็บไซต์ A มาใช้ในเว็บไซต์ของเรา
Take Over คือ การเข้าไปครอบครองกิจการอีกกิจการหนึ่ง ซึ่งการเข้าไปควบคุมผ่านการครอบครองกิจการ แบ่งเป็น 2 กรณี คือ Friendly กับ Hostile Acquisition ที่เป็นลักษณะของการเข้าไปควบคุมกิจการแบบเป็นมิตรและการเข้าไปแบบไม่เป็นมิตร
Friendly Acquisition คือ การเข้าไปถือหุ้นของบริษัทที่ทำการ Acquisition โดยที่มีการตกลงกับบริษัทดังกล่าวและบริษัทดังกล่าวสมัครใจที่จะขายหุ้นให้
Hostile Acquisition คือ การเข้าไปควบคุมอีกกิจการหนึ่งโดยที่บริษัทดังกล่าวไม่เต็มใจ ด้วยการซื้อหุ้นจนมีอำนาจออกเสียงมากกว่ารวมทั้งได้อำนาจในการจัดตั้งฝ่ายบริหาร (ถือหุ้นมากกว่า 50%)
ข้อได้เปรียบของการ Acquisition
ตามที่ได้กล่าวไว้ในตอนต้นว่าการ Acquisition คือ กลยุทธ์เติบโต (Growth Strategy) เหตุผลของการ Acquisition โดยทั่วไปจึงเป็นการทำไปเพื่อขยายธุรกิจ อันเนื่องมาจากเหตุการณ์ในลักษณะที่บริษัทขายดีผลิตไม่ทันจนต้องตั้งโรงงานเพิ่ม เพียงแต่การ Acquisition ไม่ได้ตั้งโรงงานใหม่ แต่เป็นการซื้อโรงงานในส่วนที่ต้องการมาแทน
ซึ่งการเลือกใช้วิธี Acquisition ในการขยายธุรกิจ จะทำให้บริษัทได้ประโยชน์จากการลัดขั้นตอนในการเข้าสู่ธุรกิจดังกล่าว หากเทียบกับการเริ่มต้นขึ้นใหม่เอง
กล่าวคือ การ Acquisition หรือการเข้าซื้อกิจการคุ้มค่ากว่าลงทุนสร้างเอง รวมถึงลดความเสี่ยงจากการที่ไม่มีความสามารถพอที่จะทำได้เอง (ไม่มี Know-how) ที่แม้ว่าจะไปถึงจุดที่สำเร็จได้ แต่ก็อาจจะต้องใช้เวลาไม่น้อย
ตัวอย่างเช่น บริษัท Air Euro เป็นสายการบินที่เติบโตอย่างต่อเนื่อง ก่อนหน้านี้ บริษัท Air Euro ใช้บริการการซ่อมบำรุงเครื่องบินจากบริษัท C (จ้างบริษัทภายนอกมาซ่อม) แต่การเติบโตของบริษัทฯ ทำให้บริษัทมีเครื่องบินเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ทำให้งานซ่อมบำรุงก็เพิ่มขึ้นตาม
การจ้าง Outsourcing จึงไม่คุ้มค่าอีกต่อไปสำหรับงานในปริมาณที่มากขึ้นในปัจจุบัน แต่บริษัท Air Euro เองก็ไม่มีความสามารถเปิดแผนกซ่อมบำรุงขึ้นมาเองเช่นกัน บริษัท Air Euro จึงเข้าซื้อกิจการทั้งหมดของบริษัท C ที่เป็นบริษัทซ่อมบำรุงเครื่องบิน มาเป็นบริษัทที่อยู่ภายใต้การควบคุมของบริษัท Air Euro และนี่ก็คือการ Acquisition และเหตุผลของการ Acquisition
อย่างไรก็ตาม การเข้าซื้อกิจการ (Acquisition) อาจถูกใช้ประโยชน์ในการเติบโตในกรณีอื่นได้เช่นกัน ไม่ว่าจะเป็น การลดจำนวนคู่แข่ง การเพิ่มส่วนแบ่งทางการตลาด และเพื่อการได้มาซึ่งทรัพยากรบางอย่างที่ผู้เข้าซื้อกิจการ (Acquisitor) ต้องการ เป็นต้น
ตัวอย่างเช่น เว็บไซต์ GreedisGoods เข้าไปซื้อลิขสิทธิ์บทความจากเว็บไซต์ A มาใช้ในเว็บไซต์ โดยไม่สนใจว่าซื้อมาแล้วเว็บไซต์ A จะดำเนินงานต่อไปหรือไม่ ซึ่งเจ้าของเว็บไซต์ GreedisGoods อาจต้องการเพียงแค่บทความจากเว็บไซต์ A แล้วปิดเว็บไซต์ A ทิ้งทันที เป็นต้น
