Acquisition คือ การเข้าซื้อกิจการ เป็นเครื่องมือในการจัดการแบบหนึ่ง ตามหลักการจัดการเชิงกลยุทธ์ การ Acquisition ถือเป็น กลยุทธ์การเติบโต (Growth Strategy) ในแบบ Integrative Strategy ที่เป็นการเติบโตด้วยการขยายธุรกิจ
สำหรับการเข้าซื้อกิจการ หรือ Acquisition ในที่นี้จะหมายถึงการที่บริษัทหนึ่งเข้าซื้ออีกบริษัทหนึ่ง
นอกจากนี้ ประเภทของการเข้าซื้อกิจการ (Acquisition) จะแบ่งออกเป็น 2 ประเภทคือ Asset Acquisition กับ Take Over (Friendly กับ Hostile Acquisitions)
Asset Acquisition คือการซื้อสินทรัพย์บางส่วน (ซื้อแค่ที่ต้องการ) ตัวอย่างเช่น บริษัท Apple ทำการซื้อฝ่ายวิจัยและพัฒนา GPU สำหรับมือถือจากบริษัท AMD
Take Over คือการเข้าไปครอบครองกิจการอีกกิจการหนึ่ง ซึ่งการเข้าไปควบคุมจะแบ่งเป็น 2 กรณีคือ Friendly กับ Hostile Acquisition หรือพูดง่ายๆคือ การเข้าไปแบบเป็นมิตรและการเข้าไปแบบไม่เป็นมิตร
Friendly Acquisition คือการเข้าไปถือหุ้นของบริษัทที่ทำการ Acquisition โดยที่มีการตกลงกับบริษัทดังกล่าวและบริษัทดังกล่าวสมัครใจที่จะขายหุ้นให้
Hostile Acquisition คือการเข้าไปควบคุมอีกกิจการหนึ่งโดยที่บริษัทดังกล่าวไม่เต็มใจ ด้วยการซื้อหุ้นจนมีอำนาจออกเสียงมากกว่ารวมทั้งได้อำนาจในการจัดตั้งฝ่ายบริหาร (ถือหุ้นมากกว่า 50%)
ย้ำอีกทีว่า Acquisition คือการเข้าซื้อกิจการได้อำนาจในการเป็นเจ้าของ ถ้าแค่รวมกิจการกันจะเรียกว่า Merger อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับ Merger ได้ที่บทความ Merger คืออะไร?
ทำไมถึง Acquisition
อย่างที่กล่าวไว้ในตอนต้นว่า การ Acquisition คือ กลยุทธ์เติบโต (Growth Strategy) โดยการ Acquisition ในบางครั้งก็ไม่ต่างกับการที่บริษัทขายดีผลิตไม่ทันจนต้องตั้งโรงงานเพิ่ม เพียงแต่การ Acquisition ไม่ได้ตั้งโรงงานใหม่ แต่เป็นการซื้อโรงงานในส่วนที่ต้องการมาแทน
สำหรับเหตุผลในการซื้อโรงงานดังกล่าว (หรือในที่นี้คือการ Acquisition) จะมีอยู่ 2 เหตุผลหลักๆ ได้แก่
- ซื้อคุ้มค่ากว่าลงทุนสร้างเอง
- ไม่มีความสามารถพอที่จะทำได้เอง (ไม่มี Know how)
ตัวอย่างเช่น บริษัท Air Euro เป็นสายการบินที่เติบโตอย่างต่อเนื่อง ก่อนหน้านี้ บริษัท Air Euro ใช้บริการการซ่อมบำรุงเครื่องบินจากบริษัท C (จ้างมาอีกที) การเติบโตของบริษัทฯ ทำให้มีเครื่องบินเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ
แน่นอนว่างานซ่อมบำรุงก็เพิ่มขึ้นตาม การจ้าง Outsourcing ไม่คุ้มค่าอีกต่อไป แต่บริษัท Air Euro ก็ไม่มีความสามารถเปิดแผนกซ่อมบำรุงขึ้นมาเองเช่นกัน
บริษัท Air Euro จึงเข้าซื้อกิจการทั้งหมดของบริษัท C ที่เป็นบริษัทซ่อมบำรุงเครื่องบิน มาเป็นบริษัทที่อยู่ภายใต้การควบคุมของบริษัท Air Euro
และนี่ก็คือการ Acquisition และเหตุผลของการ Acquisition
สำหรับกลยุทธ์การเติบโต (Growth Strategy) รูปแบบอื่นๆ นอกเหนือจากการ Acquisition อ่านเพิ่มเติมได้ที่บทความ Growth Strategy คืออะไร?
