Belbin Team Roles คือ แนวคิดของ Meredith Belbin เป็นแนวคิดเกี่ยวกับบทบาทของคนในทีมที่จะทำให้เกิดทีมที่มีประสิทธิภาพสูงสุด โดย Belbin มีแนวคิดที่ว่าทีมที่ดีต้องมีความสามารถทั้ง 9 ด้าน เรียกว่า “Team Roles หรือ บทบาทหน้าที่ในทีม”
โดย Belbin Team Roles ทั้ง 9 Roles หรือ 9 บทบาทที่จำเป็นต่อทีม ประกอบด้วย
- Plant
- Monitor Evaluator
- Specialist
- Resource Investigator
- Teamworker
- Co-ordinator
- Shaper
- Implementer
- Completer Finisher
ซึ่งบทบาททั้ง 9 บทบาท ของ Belbin Team Roles จะมีจุดแข็งและจุดอ่อนที่แตกต่างกันไป
Plant
Plant คือ บทบาทที่มีหน้าที่ในการคิดสร้างสรรค์สิ่งใหม่ ๆ ด้วยความคิดนอกกรอบ และเป็นผู้ที่สามารถแก้ปัญหายาก ๆ ด้วยความคิดสร้างสรรค์
ซึ่งจุดอ่อนของที่อาจเกิดขึ้นได้แบบธรรมชาติของผู้ที่มีบทบาทนื้คือ อาจละเลยเรื่องบางเรื่องและติดอยู่กับความคิดของตัวเองมากเกินไป
Monitor Evaluator
Monitor Evaluator คือ บทบาทที่มีกระบวนการคิดด้วยตรรกะ เป็นคนที่คอยประเมินทางเลือกของทีมอย่างเป็นกลางอย่างรอบคอบ
และด้วยความที่เป็นคนตรงไปตรงมาและคิดอะไรด้วยเหตุและผล อาจทำให้เป็นคนที่บางครั้งพูดตรงเกินไปจนทำให้คนในทีมห่อเหี่ยวหรือเกิดความขัดแย้ง
Specialist
Specialist คือ ผู้ที่มีความสามารถเฉพาะด้านในเชิงลึกหรือที่เรียกว่าความรู้เฉพาะทาง ซึ่งถือว่าเป็นส่วนสำคัญของทีม เพราะไม่ว่าจะเป็นงานอะไรก็ต้องการผู้ที่มีความรู้เฉพาะทาง
จุดอ่อนที่อาจเกิดขึ้นได้จากบทบาท Specialist คือ อาจจะยึดติดกับแนวคิดที่รู้จากความรู้เฉพาะทางมากเกินไป นอกจากนี้ เวลาคุยด้วยคุณอาจจะเจอกับศัพท์เฉพาะทางจำนวนมาก
Resource Investigator
Resource Investigator คือ ผู้ที่มีความอยากรู้อยากเห็น ชอบสิ่งใหม่ พยายามคิดหาวิธีใหม่ ๆ เพื่อนำมาใช้แก้ปัญหา
อย่างไรก็ตาม บทบาทนี้จะมีจุดอ่อนอยู่ที่อาจจะเป็นคนที่มองโลกในแง่ดีเกินไป (ทำให้อาจมองข้ามปัญหาหลาย ๆ อย่าง) อีกทั้งยังเป็นประเภทที่เบื่อง่ายพอ ๆ กับการที่สนใจอะไรง่าย ๆ
Teamworker
Teamworker คือ ผู้ที่ให้ความสำคัญกับการทำงานเป็นทีม (Co-operative) ฟังความเห็นของทุกคน พยายามให้ทุกคนทำงานร่วมกันเป็นทีม และเป็นบทบาทที่จะคอยเลี่ยงความขัดแย้งของทีม
จุดอ่อนของบทบาทนี้คือจุดแข็ง กล่าวคือ ด้วยการที่พื้นฐานเป็นผู้ที่นิยมวิธีที่เลี่ยงความขัดแย้ง บางครั้งบทบาท Teamworker จะพยายามเลี่ยงปัญหา นอกจากนี้ ในบางสถานการณ์อาจจะไม่สามารถตัดสินใจได้
Co-ordinator
Co-ordinator คือ บทบาทที่จะคอยประสานงานภายในทีม ด้วยการมอบหมายงานให้คนในทีมอย่างเหมาะสม ทำให้ Co-ordinator ต้องเป็นผู้ที่เข้าใจเป้าหมายอย่างชัดเจนว่าทำอะไร ทำไปเพื่ออะไร เพราะมีหน้าที่ในการอธิบายให้กับผู้ที่เขามอบหมายงานให้
อย่างไรก็ตาม บทบาทนี้มีจุดอ่อนที่ บางครั้ง Co-ordinator อาจมอบหมายงานให้กับผู้อื่นมากเกินไปอย่างไม่เหมาะสม เพื่อที่ตัวเองจะได้มีงานให้ทำน้อย ๆ
Shaper
Shaper คือ บทบาทที่จะคอยผลักให้ทีมเดินหน้าอย่างต่อเนื่องไปยังเป้าหมาย โดยไม่หลุดโฟกัสระหว่างทาง
จุดอ่อนของบทบาทนี้คือ บางครั้งอาจจะใช้อารมณ์มากเกินไป ซึ่งเป็นเหตุมาจากการที่เขาต้องการให้งานเสร็จอย่างที่ต้องการ
Implementer
Implementer คือ คนที่จะเปลี่ยนไอเดียเป็นการปฏิบัติจริง เป็นผู้วางแผนเพื่อสร้างกลยุทธ์ให้ไอเดียนั้นเป็นจริงขึ้นมา
จากการที่เป็นผู้วางแผน ค่อย ๆ เปลี่ยนจากไอเดียเป็นกระบวนการ ทำให้ความยืดหยุ่นของคนในบทบาทนี้ต่ำ จากการที่ติดการทำอะไรเป็นขั้นเป็นตอน
Completer Finisher
Completer Finisher คือ บทบาทที่จะคอยตรวจสอบรายละเอียด คอยมองหาความผิดพลาดที่เกิดขึ้น เพื่อให้งานออกมาสมบูรณ์แบบที่สุด
จากพื้นฐานที่เป็นผู้ที่คอยมองหาความผิดพลาด ทำให้ในหลาย ๆ ครั้งอาจกลายเป็นว่าเอาแต่คอยจับผิดมากเกินไป
ข้อมูลอ้างอิงจาก The Nine Belbin Team Roles – Belbin.com
