BPS คือ ชื่อย่อของ Basis Point เป็นหน่วยที่ใช้ในการบอกความเปลี่ยนแปลงของเปอร์เซ็นต์ในทางการเงินว่าเปลี่ยนแปลงไปกี่เปอร์เซ็นต์ ซึ่งจะพบได้บ่อยๆในข่าวเศรษฐกิจและการลงทุน ตัวอย่างเช่น ธนาคารกลางสหรัฐลดดอกเบี้ย 25 bps จาก 2.25% เหลือ 2% เป็นต้น
Basis Point หรือ BPS 1 จุดมีค่าเท่ากับ 0.01% หรือสามารถแปลง BPS เป็น Percent ได้ด้วยการนำไปหาร 100 ตัวอย่างเช่น 25 BPS จะได้เป็น 0.25% (มาจาก 25 ÷ 100)
ในทางกลับกัน 0.01% ก็จะมีค่าเท่ากับ 1 BPS ซึ่งสามารถคำนวณเปอร์เซ็นต์แปลงเป็น BPS ได้โดยการคูณ 100 เข้่ไป ตัวอย่างเช่น 1% ก็จะเท่ากับ 100 BPS (มาจาก 1 x 100)
โดยประโยชน์หลักของหน่วย Basis Points หรือ BPS คือ ความชัดเจนว่าเปอร์เซ็นต์ (Percent) ที่กำลังพูดถึงเพิ่มหรือลดลงกี่หน่วย เนื่องจากการพูดว่า “ธนาคารกลางสหรัฐลดดอกเบี้ย 25%” สามารถสร้างความสับสนได้ (อธิบายในส่วนถัดไป)
นอกจาก Basis Point จะถูกเขียนย่อว่า BPS แต่บางครั้งคำย่ออาจเขียนว่า BIPS และ BP ซึ่งทั้ง 3 คำมีความที่หมายถึง Basis Point ที่แสดงการเปลี่ยนแปลงของเปอร์เซ็นต์เหมือนกัน
ตารางตัวอย่างหน่วย Basis Point หรือ BPS เมื่อนำไปเทียบกับเปอร์เซ็นต์
ทำไมใช้หน่วย BPS แทนเปอร์เซ็นต์
มาถึงตรงนี้น่าจะมีคำถามว่าทำไมต้องใช้หน่วย BPS หรือ Basis Points ทำไมไม่บอกว่าเพิ่มดอกเบี้ย 25% ทั้งที่หน่วยเป็นเปอร์เซ็นต์อยู่แล้ว? คำตอบคือ จริงอัตราดอกเบี้ยไม่ได้เพิ่มขึ้น 25% ถ้าหากคิดส่วนต่างจริงๆ ซึ่งถึงแม้ว่าการบอกว่าดอกเบี้ยเพิ่มขึ้น 25% อาจเข้าใจได้ แต่ในบางครั้งอาจทำให้เกิดความสับสนได้ จึงมักจะใช้หน่วย Basis Point หรือ BPS
สมมติว่า สหรัฐอเมริกาลดดอกเบี้ยลงจาก 2% เหลือ 1.75% ถ้าหากพูดแบบง่ายๆ หลายคนจะบอกว่า สหรัฐลดดอกเบี้ย 0.25% เนื่องจากมองว่าอัตราดอกเบี้ยหายไป 0.25%
แต่ถ้าหากใครเข้าใจเกี่ยวกับ วิธีคิดเปอร์เซ็นต์ส่วนต่าง จะเห็นว่าการบอกว่า “ลดดอกเบี้ย 0.25%” มีอีกความหมายหนึ่งคือ ดอกเบี้ยสหรัฐลดลง 0.25% จาก 2%
ถ้าหากคำนวณเปอร์เซ็นต์ที่ลดลง 0.25% ของ 2% ออกมากลายเป็นว่าลดลง “0.5 หน่วย” (มาจาก 2 x 0.25%) ซึ่งผิดจากความหมายที่ต้องการจะสื่อว่า ลดดอกเบี้ยลงจาก 2% เหลือ 1.75%
ด้วยเหตุผลนี้เองจึงทำให้ Basis Point หรือ BPS คือ หน่วยที่นิยมนำมาใช้บอกความเปลี่ยนแปลงของเปอร์เซ็นต์ โดยเฉพาะในวงการเศรษฐกิจและการลงทุน
สำหรับใครที่สนใจวิธีคำนวณเปอร์เซ็นต์ของส่วนต่างสามารถอ่านวิธีคำนวณต่อได้ที่ บทความวิธีคิดเปอร์เซ็นต์ส่วนต่าง
