หุ้นกู้แปลงสภาพ คืออะไร?
หุ้นกู้แปลงสภาพ คือ ตราสารหนี้ที่ออกโดยบริษัท ซึ่งผู้ซื้อตราสารหนี้จะทำหน้าที่เป็นเจ้าหนี้ที่นำเงินมาให้บริษัทที่ออกหุ้นกู้แปลงสภาพ (Convertible Bond) เพื่อแลกกับการได้รับดอกเบี้ยเป็นผลตอบแทนจากการลงทุนตามระยะเวลาที่กำหนดไว้ในหุ้นกู้แปลงสภาพ
โดยหุ้นกู้แปลงสภาพ (Convertible Bond) จะพิเศษกว่านั้น คือ นักลงทุนจะสามารถเปลี่ยนหุ้นกู้แปลงสภาพให้เป็นหุ้นสามัญ (Common Stock) ของบริษัทได้ตามราคาที่ระบุเอาไว้ในสัญญา
หรืออธิบายให้ง่ายกว่านั้น หุ้นกู้แปลงสภาพ คือ หุ้นกู้ที่สามารถเปลี่ยนจากหุ้นกู้ไปเป็นหุ้นสามัญ (จากเจ้าหนี้ไปเป็นเจ้าของ) ด้วยการใช้เงินต้นที่ให้ยืมซื้อหุ้นด้วยราคาที่กำหนดในสัญญา (โดยไม่สนใจราคาตลาด)
ทำให้ข้อได้เปรียบของหุ้นกู้แปลงสภาพ คือ ถ้าหากว่าราคาหุ้นในตลาดสูงกว่าราคาในการแปลงสภาพ นักลงทุนก็จะสามารถใช้สิทธิแปลงสภาพหุ้นกู้ไปเป็นหุ้นสามัญ และได้กำไรจากส่วนต่างราคา แต่ถ้าหากว่าราคาหุ้นในตลาดยังต่ำกว่าราคาที่กำหนดไว้การแปลงสภาพ นักลงทุนก็เพียงแค่อยู่เฉย ๆ รับดอกเบี้ยจากหุ้นกู้ต่อไป
ด้วยความสะดวกดังกล่าวทำให้หุ้นกู้แปลงสภาพ (Convertible Bond) มีสิ่งที่ต้องแลกมา เป็นผลตอบแทนจากดอกเบี้ยที่ต่ำกว่าหุ้นกู้แบบปกติ (Corporate Bond) อยู่พอสมควร รวมถึงราคาที่ใช้ในการแปลงสภาพจากหุ้นกู้แปลงสภาพไปเป็นหุ้นสามัญก็จะสูงกว่าราคาตลาด เพื่อทดแทนราคาหุ้นในอนาคตที่อาจสูงขึ้น
ตัวอย่างหุ้นกู้แปลงสภาพ
สมมติว่า หุ้นกู้แปลงสภาพออกโดยบริษัท Greed is Goods ราคาหน้าตั๋ว 100,000 บาท อัตราดอกเบี้ยอยู่ที่ 1% ต่อปี อายุ 5 ปี ราคาในการแปลงสภาพ 100 บาทต่อหุ้น โดยราคาหุ้นสามัญของบริษัท Greed is Goods ณ วันที่ออกหุ้นกู้แปลงสภาพอยู่ที่ 75 บาทต่อหุ้น
แปลเป็นภาษาง่าย ๆ คือ ถ้านักลงทุนซื้อหุ้นกู้แปลงสภาพดังกล่าวก็จะเป็นการให้ บริษัท Greed is Goods ยืมเงิน 100,000 บาทเป็นเวลา 5 ปีแลกกับผลตอบแทน 1% ต่อปี
แต่ถ้าหากต้องการใช้สิทธิในการเปลี่ยนหุ้นกู้แปลงสภาพเป็นหุ้นสามัญ (สิทธิในการแปลงสภาพ) จะต้องจ่าย 100 บาทต่อหุ้น ดังนั้น 100,000 บาท ก็จะแปลงสภาพหุ้นกู้ไปเป็นหุ้นสามัญได้ 1000 หุ้น
ดังนั้น การจะใช้สิทธิแปลงสภาพให้ได้กำไรจะต้องแปลงสภาพเมื่อหุ้นบริษัท Greed is Goods ราคาสูงกว่า 100 บาท ซึ่งเป็นราคาที่กำหนดไว้เพื่อแปลงสภาพ
ทางเลือกการลงทุนในหุ้นกู้แปลงสภาพ
จากตัวอย่างด้านบนสมมติว่านาย A ลงทุนใน หุ้นกู้แปลงสภาพ 100,000 บาท โดยราคาหุ้น Greed is Goods ในวันที่ซื้ออยู่ที่ 75 บาทต่อหุ้น
ถ้านาย A ใช้สิทธิของหุ้นกู้แปลงสภาพ ทันที ณ วันนั้นทันที สิ่งที่เกิดขึ้นคือจะได้หุ้น 1000 หุ้นด้วยเงิน 100,000 บาท เพราะราคาในการแปลงสภาพระบุไว้ที่ 100 บาทต่อหุ้น (ไม่สนใจราคาตลาด)
ทั้งที่ในความเป็นจริง 100,000 บาทในวันนั้นสามารถซื้อหุ้นได้ถึง 1,333 หุ้น ทำให้การแปลงสภาพดังกล่าวขาดทุน 33,300 บาท
สิ่งที่นาย A ควรทำในกรณีนี้คืออยู่เฉย ๆ รับดอกเบี้ยจาก หุ้นกู้แปลงสภาพ 1% ต่อปีไปเรื่อย ๆ จนกว่าราคาหุ้นจะสูงกว่าราคาแปลงสภาพหรือจนกว่าจะครบเวลาไถ่ถอน (5 ปี)
ในทางกลับกัน สมมติว่าเวลาผ่านไป 2 ปี ราคาหุ้นบริษัท Greed is Goods เพิ่มเป็น 200 บาท ถ้านาย A ใช้สิทธิในการแปลงสภาพ ก็ยังได้หุ้นทั้งหมด 1000 หุ้นเท่าเดิม เพราะราคาแปลงสภาพกำหนดไว้ที่ 100 บาทต่อหุ้น ซึ่งในความเป็นจริง 100,000 บาท ณ ตอนนี้ ซื้อหุ้นได้แค่ 500 หุ้นเท่านั้น
ดังนั้น การแปลงสภาพจากหุ้นกู้เป็นหุ้นสามัญเมื่อหุ้นมีราคาสูงกว่าราคาแปลงสภาพจะทำให้นาย A ได้หุ้นมากกว่าการซื้อหุ้นปกติ 500 หุ้น และถ้าหากขายหุ้นสามัญที่แปลงสภาพทั้งหมดก็จะได้กำไร 100,000 บาทจาก Capital Gain และเงินต้น 100,000 บาท
ข้อได้เปรียบของหุ้นกู้แปลงสภาพ
ข้อดีต่อบริษัทที่ออกหุ้นกู้แปลงสภาพ คือ มีต้นทุนในการกู้ยืมที่ต่ำกว่า จากดอกเบี้ยที่ต่ำกว่าการออกหุ้นกู้ธรรมดา (Corporate Bond) และมีต้นทุนในการจ่ายคืนเงินต้นให้กับนักลงทุนที่ต่ำกว่า เนื่องจากสามารถจ่ายคืนด้วยการออกหุ้นสามัญเพิ่ม (ที่แปลงสภาพจากหุ้นกู้)
ส่วนข้อดีของนักลงทุนที่ลงทุนในหุ้นกู้แปลงสภาพ คือความผันผวนที่ต่ำกว่าจากการที่สามารถทำกำไรได้ทั้งจากดอกเบี้ยและจากการแปลงสภาพหุ้น
