FCA หรือ Free Carrier คืออะไร?
FCA คือ เงื่อนไข Incoterms แบบ Free Carrier ที่ผู้ขายหรือผู้ส่งออกรับภาระจนกว่าจะส่งมอบให้ลูกค้า ณ สถานที่ส่งมอบที่ระบุไว้ หลังจากดำเนินพิธีศุลกากรขาอออกเรียบร้อยแล้ว ความรับผิดชอบของผู้ซื้อหรือผู้นำเข้าจึงเริ่มต้นตั้งแต่สินค้าถูกวางบนรถที่นำมารับสินค้า
เงื่อนไขแบบ Free Carrier หรือ FCA Term จึงเป็นเงื่อนไขที่ผู้ส่งออกมีหน้าที่เพียงขนสินค้าขึ้นรถของผู้ซื้อที่มารับสินค้าและดำเนินพิธีการศุลกากรขาออก ส่วนที่เหลือเป็นความรับผิดชอบของผู้ซื้อหรือผู้นำเข้า
ดังนั้น เงื่อนไข Free Carrier หรือ FCA จึงเทียบได้กับเงื่อนไขแบบ EX Works หรือ EXW ที่ผู้ขายมีภาระในการขนส่งสินค้าและการดำเนินพิธีศุลการกรขาออกเพิ่มเข้ามา
FCA เป็น Term ที่มีการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญที่สุดภายใต้กฎ Incoterms 2020 เพราะก่อนหน้านี้การใช้ตัวกลางในการขนส่งทำให้ผู้ขายไม่สามารถรับใบตราส่งที่จดแจ้งว่าสินค้าได้ถูกบรรทุกแล้ว (Bills of Lading : BL with an on-board notation) เนื่องจากเขาไม่ได้ส่งสินค้าโดยตรง ซึ่งการที่ไม่มี Bills of Lading (B/L) ธนาคารก็จะไม่อนุญาตให้ชำระเงินแก่ผู้ขาย
ภายใต้เงื่อนไข Incoterms 2020 แบบใหม่ FCA สามารถแก้ไขปัญหานี้ได้ โดยผู้ซื้อควรแนะนำให้ผู้ขนส่งออก B/L with an on-board notation ให้กับผู้ขาย และระบุหมายเหตุนี้ในสัญญาซื้อขาย
ความรับผิดชอบของผู้ขายใน FCA Term
ในเงื่อนไข Incoterms FCA ผู้ขายหรือผู้ส่งออกมีหน้าที่ในการจัดเตรียมสินค้าและบรรจุหีบห่อสินค้า, จัดหาใบอนุญาตส่งออก, ใบกำกับสินค้าและเอกสารหลักฐานตามที่กำหนดในสัญญา, ดำเนินพิธีการศุลกากรขาออก, ค่าใช้จ่ายในการดำเนินการตรวจสอบ, และรับผิดชอบภาระในการขนสินค้าขึ้นยานพาหนะขนส่งที่ผู้ซื้อนำมารับสินค้า
ดังนั้น ภาระด้านความเสี่ยงของสินค้าต่อการสูญหายหรือเสียหาย ผู้ขายหรือผู้ส่งออกจะเป็นผู้รับจนกว่าสินค้าถูกส่งมอบ ณ สถานที่ส่งมอบ (หรือหลังจากขนขึ้นรถเรียบร้อยแล้ว)
ความรับผิดชอบของผู้ซื้อใน FCA Term
ผู้ซื้อหรือผู้นำเข้าจะเป็นผู้รับผิดชอบค่าใช้จ่ายในการขนส่งสินค้าหลังจากที่สินค้าได้ถูกส่งมอบแล้ว ณ สถานที่ส่งมอบ (โดยที่ผู้ซื้อต้องเป็นผู้หารถไปรับสินค้า) หรือภายในวันที่ตกลงกันไว้เป็นต้นไป ไม่ว่าจะเป็นเรื่องค่าขนส่งสินค้าระหว่างประเทศ ภาษีอากร พิธีศุลกากรขาเข้า การจัดหาใบอนุญาตนำเข้า และค่าใช้จ่ายอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องทั้งหมด
ส่วนภาระความรับผิดชอบด้านความเสี่ยงต่อความเสียหายและการสูญหายของสินค้าของผู้ซื้อใน FCA Term จะเริ่มต้นตั้งแต่สินค้าถูกวางบนรถที่ผู้ซื้อนำมารับสินค้า (หลังจากที่ผู้ซื้อขนสินค้าขึ้นรถให้)
อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับเงื่อนไขการขนส่งสินค้าระหว่างประเทศได้ที่บทความ: Incoterms 2020 คืออะไร? ทำความเข้าใจเงื่อนไข Incoterms ปัจจุบัน