Fed Fund Rate คืออะไร?
Fed Fund Rate คือ อัตราดอกเบี้ยนโยบาย (Policy Rate) ของประเทศสหรัฐอเมริกา ควบคุมโดยคณะกรรมการ FOMC หรือ Federal Open Market Committee โดยอัตราดอกเบี้ย Fed Fund Rate มีหน้าที่เป็นดอกเบี้ยของการกู้เงินข้ามคืนระหว่างธนาคารพาณิชย์ ซึ่งทำหน้าที่เป็นเหมือนอัตราดอกเบี้ยขั้นต่ำของระบบเศรษฐกิจสหรัฐฯ
Fed Fund Rate เป็นอัตราดอกเบี้ยนโยบายที่ทำงานเหมือนกับดอกเบี้ยนโยบายของประเทศอื่นๆ ซึ่งธนาคารกลางของสหรัฐเรียกว่า Federal Reserve หรือ Fed จึงทำให้อัตราดอกเบี้ยนโยบายของสหรัฐอเมริกา ถูกเรียกว่า Fed Rate
คณะกรรมการ FOMC คือ ผู้กำหนดกรอบเป้าหมายอัตราดอกเบี้ยนโยบายของสหรัฐฯ หรือ Fed Fund Rate ผ่านการประชุม Federal Open Market Committee (FOMC) หรือ การประชุมคณะกรรมการนโยบายการเงินของสหรัฐฯ ซึ่งจะมีการจัดการประชุมปีละ 8 ครั้ง โดยมีการแจ้งวันที่ประชุมล่วงหน้า 1 ปี
ในเชิงนโยบาย Fed Fund Rate เป็นเครื่องมือของธนาคารกลางสหรัฐฯ (Federal Reserve) ที่ใช้ในการรักษาเสถียรภาพของเศรษฐกิจ ผ่านการควบคุมปริมาณเงินในระบบด้วยการกระตุ้นให้เกิดการลงทุน (ผ่านการลดดอกเบี้ย) หรือชะลอการใช้จ่ายในระบบเศรษฐกิจ (ผ่านการขึ้นดอกเบี้ย)
ในขณะที่ผลกระทบต่อภาคเศรษฐกิจจริง (Real Sector) จากอัตราดอกเบี้ย Fed Fund Rate จะส่งผลกระทบต่อต้นทุนการกู้ยืมของผู้บริโภคและภาคธุรกิจ เนื่องจาก Fed Funds Rate ดอกเบี้ยขั้นต่ำที่ถูกนำไปใช้อ้างอิงในทุกอัตราดอกเบี้ยไม่ว่าจะเป็นดอกเบี้ยเงินฝาก ดอกเบี้ยเงินกู้ ดอกเบี้ยบัตรเครดิต และผลตอบแทนของพันธบัตรรัฐบาล
Fed Fund Rate ทำงานอย่างไร
Fed Fund Rate คืออัตราดอกเบี้ยนโยบายของธนาคารกลางสหรัฐอเมริกา ดังนั้น กลไกของ Fed Fund Rate จึงไม่ได้ต่างจากอัตราดอกเบี้ยนโยบาย (Policy Rate) ของประเทศอื่น ๆ ในการถูกใช้เป็นเครื่องมือใช้เพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจที่กำลังซบเซา และใช้ชะลอเศรษฐกิจที่โตเร็วเกินไป โดยการใช้อัตราดอกเบี้ยนโยบายเป็นเครื่องมือจัดการเศรษฐกิจสามารถทำได้ ดังนี้
- การปรับเพิ่มดอกเบี้ยนโยบาย เพื่อชะลดความเร็วของเศรษฐกิจ
- การลดอัตราดอกเบี้ยนโยบาย เพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจ
- การคงอัตราดอกเบี้นนโยบาย ในขณะที่เศรษฐกิจไม่ต้องการการขึ้นหรือลดดอกเบี้ยนโยบาย

ในการประชุมคณะกรรมการ FOMC ของ Fed ที่จัดขึ้นปีละ 8 ครั้ง คณะกรรมการนโยบายการเงินของสหรัฐฯ (Federal Open Market Committee) จะพิจารณามุมมองต่อเศรษฐกิจสหรัฐฯ ในขณะนั้นเพื่อตัดสินใจขึ้นดอกเบี้ย ลดดอกเบี้ย หรือคงดอกเบี้ย ให้เหมาะสมกับสภาพเศรษฐกิจปัจจุบันของสหรัฐฯ
การขึ้นดอกเบี้ย Fed Fund Rate คือ เครื่องมือในการชะลอการเติบโตของเศรษฐกิจ เมื่อเศรษฐกิจสหรัฐฯ เติบโตอย่างรวดเร็วเกินไป จะส่งผลให้มีแนวโน้มที่ธุรกิจและประชาชนต่างกู้เงินเพื่อนำมาลงทุนเพราะเชื่อว่าผลตอบแทนที่คาดว่าจะได้รับยังไงก็สูงกว่าดอกเบี้ยที่ต้องจ่าย เพื่อไม่ให้เงินเฟ้อ (Inflation) สูงเกินไป Fed ก็จะลดดอกเบี้ยเพื่อชะลอความร้อนแรงของการลงทุนในระบบเศษฐกิจ
การลดดอกเบี้ย Fed Fund Rate คือ เครื่องมือในการกระตุ้นการลงทุนในระบบเศรษฐกิจ เมื่อเศรษฐกิจอยู่ในภาวะซบเซาที่ทุกคนต่างไม่อยากลงทุนหรือไม่อยากจับจ่ายใช้สอย การที่ลดอัตราดอกเบี้ยนโยบายจะช่วยให้ต้นทุนในการกู้ยืมลดลงตาม ช่วยให้ประชาชนกล้ากู้ยืมเงินไปลงทุนในธุรกิจมากขึ้นซึ่งการจ้างงานก็จะเกิดขึ้นตามมาเมื่อมีการขยับขยายธุรกิจ
จะเห็นว่าความสำคัญของ Fed Fund Rate เป็นสิ่งที่ใช้ในการสะท้อนมุมมองของธนาคารกลางสหรัฐ (Fed) ต่อนโยบายการเงินของสหรัฐฯ และต่อสภาพเศรษฐกิจในปัจจุบันและในอนาคตว่าธนาคารกลางสหรัฐฯ จะดำเนินนโยบายการเงินในทิศทางไหน จะกระตุ้นเศรษฐกิจด้วยการเพิ่มปริมาณเงินในระบบ หรือจะลดปริมาณเงินในระบบเพื่อชะลอเศรษฐกิจที่กำลังร้อนแรง จึงเป็นเหตุผลว่าทำไม Fed Fund Rate มีการเปลี่ยนแปลงมักจะนำไปสู่การเคลื่อนย้ายเงินลงทุนของนักลงทุน
ดอกเบี้ยนโยบายของ Fed ทำงานอย่างไร
หากประเทศสหรัฐอเมริกาเศรษฐกิจโตเร็วมาก (ในระดับที่มากเกินไป) ทำให้ใคร ๆ ต่างก็กู้เงินมาทำธุรกิจหรือขยายธุรกิจ เพราะเชื่อว่าผลตอบแทนที่คาดว่าจะได้รับยังไงก็สูงกว่าดอกเบี้ยที่ต้องจ่าย (เพราะดอกเบี้ยถูก) อีกทั้งยังทำให้ระดับราคาสินค้าเพิ่มขึ้นตามปริมาณเงินในระบบเศรษฐกิจ สิ่งที่จะเกิดขึ้นเมื่อธนาคารกลางสหรัฐฯ ขึ้นดอกเบี้ย มีดังนี้
- Fed ขึ้นอัตราดอกเบี้ยนโยบาย
- ต้นทุนในการกู้ยืมของธนาคารเพิ่มขึ้น
- ธนาคารต้องหาเงินมาทดแทนในส่วนที่ต้นทุนเพิ่มขึ้น
- ธนาคารจึงขึ้นดอกเบี้ย (ด้วยเหตุผลในข้อ 3)
- ต้นทุนในการกู้ยืมของภาคธุรกิจและภาคครัวเรือนสูงขึ้น ส่งผลให้ต้นทุนในการดำเนินธุรกิจสูงขึ้น ในขณะที่ดอกเบี้ยของคนทั่วไปก็สูงขึ้นเช่นกัน
- ธุรกิจกู้ธนาคารน้อยลง ในขณะที่ภาคประชาชนกู้เงินเพื่อการบริโภคลดลง
- จากข้อ 6 จะทำให้ความต้องการใช้เงินลดลง (การใช้จ่ายลดลง)
- เมื่อการใช้จ่ายลดลง การผลิตและการขยายกิจการที่กำลังร้อนแรงก็จะลดลงตาม (รวมถึงการขยายธุรกิจ ที่ต้องพึ่งการกู้เงินก็จะลดลง) ระดับราคาสินค้าที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วตามกำลังซื้อก็จะชะลอตัวลง
ในทางกลับกัน สำหรับกรณีของการลดอัตราดอกเบี้ยนโยบายเพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจก็จะเป็นกรณีที่ตรงข้ามกับด้านบน เมื่ออัตราดอกเบี้ยนโยบายลดลงต้นทุนในการกู้ยืมก็จะต่ำลงและส่งผลให้นักลงทุนกล้ากู้ยืมเงินเพื่อขยายธุรกิจมากขึ้น ซึ่งนำไปสู่การจ้างงานตามมา ที่ทำให้รายได้ของภาคครัวเรือนเพิ่มขึ้นและทำให้เกิดการจับจ่ายใช้สอย โดยท้ายที่สุดก็จะทำให้ปริมาณเงินในระบบเศรษฐกิจหมุนเวียนเพิ่มมากขึ้น
โดยการปรับลดหรือปรับขึ้นดอกเบี้ยของ Fed จะประกาศออกมาจากการประชุมของ Fed ทุก ๆ ไตรมาส (ประชุมเดือน 3 6 9 และ 12) หรือว Fed สามารถปรับอัตราดอกเบี้ยได้สูงสุดปีละ 4 ครั้งนั่นเอง
กำหนดการประชุมของคณะกรรมการ FOMC ในการกำหนด Federal Fund Rate ทั้ง 8 ครั้งของทุกปีสามารถติดตามได้จากเว็บไซต์ธนาคารกลางสหรัฐ federalreserve.gov