งบการเงิน คืออะไร?
งบการเงิน คือ รายงานทางบัญชีที่แสดงรายละเอียดทางการเงินในรอบระยะเวลาบัญชีที่ผ่านมา โดยงบการเงิน (Financial Statements) จะประกอบด้วย 5 ส่วน ได้แก่ งบแสดงฐานะการเงิน, งบกำไรขาดทุน, งบกระแสเงินสด, งบแสดงการเปลี่ยนแปลงส่วนของเจ้าของ, และหมายเหตุประกอบงบการเงิน
โดยแต่ละส่วนของงบการเงินมีหน้าที่ ดังนี้:
- งบแสดงฐานะการเงิน (Statement of Financial Position) ใช้แสดงฐานะทางการเงินของธุรกิจ
- งบกำไรขาดทุน (Profit and Loss Statement) ใช้แสดงผลประกอบการของธุรกิจ
- งบกระแสเงินสด (Cash Flow Statement) ใช้แสดงเงินหมุนเวียนภายในธุรกิจ
- งบแสดงการเปลี่ยนแปลงส่วนของเจ้าของ (Statement of Changes Equity) ใช้แสดงความเปลี่ยนแปลงส่วนของเจ้าของ
- หมายเหตุประกอบงบการเงิน (Notes to Financial Statement) แสดงรายละเอียดเพิ่มเติมของงบการเงินนั้น
โดยหน้าที่ของงบการเงิน (Financial Statements) คือใช้แสดงผลการดำเนินงานในรอบระยะเวลาบัญชีที่ผ่านมา โดยผู้ที่ใช้ประโยชน์จากงบการเงิน (Financial Statements) ได้แก่ ผู้บริหาร ผู้ถือหุ้น นักลงทุนที่สนใจ องค์กรรัฐาลที่เข้ามาตรวจสอบ ลูกจ้าง และลูกค้าที่ใช้พิจารณาความสามารถของคู่ค้า
อย่างไรก็ตาม งบการเงิน (Financial Statement) ก็ยังมีข้อจำกัดที่สำคัญ คือ เป็นข้อมูลในอดีต อีกทั้งข้อมูลบางอย่างที่อยู่ในงบการเงิน ไม่ใช่ข้อมูลที่เป็นปัจจุบัน อย่างเช่น สินทรัพย์ไม่หมุนเวียนอย่างที่ดิน ที่มีมูลค่าเพิ่มขึ้นตลอดทุกปี
ซึ่งงบการเงิน (Financial Statements) ในแต่ละส่วนจะแสดงรายละเอียดทางการเงินที่แตกต่างกัน ดังนี้
งบแสดงฐานะการเงิน (Statement of Financial Position)
งบแสดงฐานะการเงิน (Statement of Financial Position) เป็นงบแสดงฐานะทางการเงินของกิจการ โดยงบแสดงฐานะทางการเงินจะประกอบด้วย 3 ส่วนหลัก คือ สินทรัพย์ หนี้สิน และส่วนของเจ้าของ
- สินทรัพย์ (Assets) คือ ทรัพยากรของกิจการ เป็นผลของเหตุการณ์ในอดีตและนำไปใช้ประโยชน์ได้ในอนาคต
- หนี้สิน (Liabilities) คือ เป็นสิ่งที่ธุรกิจต้องไปจ่ายคืนในอนาคต (เพราะกู้มาก่อนหน้านี้)
- ส่วนของเจ้าของ (Owner’s Equity) คือ แหล่งที่มาของเงินทุนของธุรกิจจากเจ้าของผู้ถือหุ้น
โดยความสัมพันธ์ของงบแสดงฐานะทางการเงินทั้ง 3 ส่วน เรียกว่า สมการบัญชี (Accounting Equation)
สินทรัพย์ = หนี้สิน + ส่วนของเจ้าของ
งบกำไรขาดทุน (Profit and Loss Statement)
งบกำไรขาดทุน (Profit and Loss Statement) จะเป็นงบที่แสดงผลการดำเนินงานของบริษัทในรอบระยะเวลาหนึ่งว่าบริษัทมีกำไรหรือขาดทุนเท่าไหร่ โดยรอบระยะเวลาดังกล่าวอาจเป็นรายไตรมาส (บริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์) หรือ 1 ปี (บริษัทที่ไม่อยู่ในตลาดหลักทรัพย์)
โดยงบกำไรขาดทุนประกอบด้วย 3 ส่วนหลัก คือ
- รายได้ (Income) คือ รายได้ที่ธุรกิจได้รับจากการดำเนินธุรกิจ
- ค่าใช้จ่าย (Expenses) คือ ต้นทุนในการประกอบธุรกิจต้นทุนขาย ต้นทุนการให้บริการ ค่าใช้จ่ายในการขาย ค่าใช้จ่ายในการบริหาร ต้นทุนทางการเงิน
- กำไร/ขาดทุนสุทธิ จากการหักรายได้ด้วยค่าใช้จ่าย
กำไร = รายได้ – ค่าใช้จ่าย
งบกระแสเงินสด (Cash Flow Statement)
งบกระแสเงินสด (Cash Flow Statement) เป็นงบที่แสดงเงินหมุนเวียนภายในกิจการ โดยจะแสดงว่าเงินนี้ได้มาอย่างไร ใช้ไปอย่างไร ซึ่งงบกระแสเงินสด (Cash Flow Statement) จะประกอบด้วย 3 กิจการรรม ได้แก่
- กิจกรรมดำเนินงาน (Operating Activities)
- กิจกรรมลงทุน (Investing Activities)
- กิจกรรมจัดหาเงินทุน (Financing Activities)
งบแสดงการเปลี่ยนแปลงส่วนของเจ้าของ (Statement of Changes Equity)
งบแสดงการเปลี่ยนแปลงส่วนของเจ้าของ (Statement of Changes Equity) คือ งบที่แสดงความเปลี่ยนแปลงส่วนของเจ้าของของกิจการหรือบริษัทนั้น ๆ (ตามชื่องบ) ตั้งแต่ต้นปีจนถึงสิ้นปีบัญชี
หมายเหตุประกอบงบการเงิน (Notes to Financial Statement)
หมายเหตุประกอบงบการเงิน (Notes to Financial Statement) คือ รายละเอียดเพิ่มเติมอื่น ๆ ของการจัดทำงบการเงินนั้น รวมทั้งข้อมูลอื่น ๆ ที่ไม่ได้ใส่ไว้ในงบการเงินใน 4 ส่วนที่เหลือ ซึ่งทำหน้าที่เหมือนหมายเหตุทั่วไป
โดยรายละเอียดที่สามารถพบได้ในหมายเหตุประกอบงบการเงิน (Notes to Financial Statement) ประกอบด้วย ข้อมูลทั่วไปของธุรกิจ นโยบายการบัญชี และวิธีการจัดทำบัญชี เป็นต้น
