Focus Differentiation คืออะไร?
Focus Differentiation คือ กลยุทธ์สร้างความได้เปรียบในการแข่งขันด้วยการเสนอผลิตภัณฑ์ที่มีความแตกต่างและนำเสนอให้กลุ่มลูกค้าเฉพาะทาง (Niche Market) ที่กำลังต้องการผลิตภัณฑ์ในลักษณะดังกล่าว
ความได้เปรียบในการแข่งขันด้วย Focus Differentiation Strategy เกิดขึ้นจากการที่เป็นผลิตภัณฑ์ที่ยังไม่มีใครนำเสนอมาก่อน อีกทั้งยังเป็นการนำเสนอผลิตภัณฑ์ดังกล่าวให้กับกลุ่มลูกค้าเป้าหมายเฉพาะด้านที่ไม่ได้รับการตอบสนองมาก่อน ทำให้ธุรกิจที่ใช้กลยุทธ์ Focus Diffentiation จะได้ประโยชน์จากการแข่งขันที่น้อยกว่าในลักษณะของ Blue Ocean หรือยังไม่มีผลิตภัณฑ์ใดเลยที่ตอบสนองลูกค้ากลุ่มดังกล่าวโดยเฉพาะ
ในขณะที่ธุรกิจที่ใช้กลยุทธ์ Focus Differentiation ในอนาคตก็อาจจะมีตลาดที่ใหญ่ขึ้น (หรือขยับไปหาตลาดใหญ่) ในลักษณะของกลยุทธ์ Market Development ที่เป็นการใช้ผลิตภัณฑ์เดิมเข้าไปนำเสนอในตลาดใหม่ ให้เหมือนเป็นผลิตภัณฑ์ใหม่สำหรับตลาดดังกล่าว
กล่าวคือ Focus Differentiation เป็นกลยุทธ์ที่เกี่ยวกับการพัฒนาสินค้าใหม่ให้แตกต่างและตอบโจทย์ให้ลูกค้าเฉพาะกลุ่ม (แทนที่จะเสนอขายให้กับลูกค้าในตลาดขนาดใหญ่แบบ Mass Market)
ตัวอย่างเช่น Bloomberg ที่เป็นสำนักข่าวแรกที่ทำข่าวเฉพาะทางเกี่ยวกับเศรษฐกิจ การเงิน และการลงทุน เพื่อตอบสนองกลุ่มเป้าหมาย (Targeting) ที่เป็นนักลงทุน โดยไม่ได้มุ่งเน้นไปที่ข่าวทั่วไปเหมือนกับสำนักข่าวทั่วไป นอกจากนี้ นอกเหนือจากการเป็นสื่อ บริษัท Bloomberg L.P. ยังให้บริการซอฟต์แวร์ทางการเงินและข้อมูล อย่างเช่น แพลตฟอร์มการวิเคราะห์และการซื้อขายตราสารทุน การให้บริการข้อมูลและข่าวสารกับธุรกิจใจภาคการเงิน
จะเห็นว่า Bloomberg สร้างความแตกต่าง (Differentiation) ด้วยการเป็นสำนักข่าวเกี่ยวกับการเงินเจ้าแรก ๆ ตั้งแต่ยังไม่มีใครทำ เพื่อเจาะกลุ่มเป้าหมาย Niche Market เป็นนักลงทุนที่จำเป็นต้องใช้ข่าวดังกล่าว โดยไม่สนใจคนทั่วไป (จึงไม่ได้ทำข่าวทั่วไป) ในขณะที่คนทั่วไปที่ไม่ใช่นักลงทุนหรือกลุ่มคนในภาคอุตสาหกรรมการเงินก็ยังสามารถตามข่าวธุรกิจ เศรษฐกิจ การเงิน และการลงทุน จาก Bloomberg ได้เช่นกัน
Focus Differentiation Strategy คือหนึ่งใน 4 กลยุทธ์ตามแนวคิด Porter Generic Strategy ของ Micheal E. Porter ซึ่งเป็นกลยุทธ์ระดับบริษัท (Business Strategy) ที่ใช้สร้างความได้เปรียบในการแข่งขันด้วยวิธีที่แตกต่างกัน
Focus Differentiation ต่างจาก Differentiation อย่างไร?
ความแตกต่างระหว่าง Differentiation Strategy และ Focus Differentiation Strategy คือการเลือกกลุ่มตลาดเป้าหมาย (Targeting) ที่การใช้ Focus Differentiation Strategy จะมุ่งไปยังลูกค้ากลุ่มเป้าหมายเฉพาะทางในลักษณะของ Niche Market ซึ่งรู้จักในอีกชื่อคือ Focus Strategy
ในขณะที่ Differentiation Strategy เป็นกลยุทธ์สร้างความแตกต่างที่นำเสนอผลิตภัณฑ์ให้กับกลุ่มลูกค้าทั่วไปในลักษณะของ Mass Market
แต่อย่างไรก็ตาม ในระยะยาวผลิตภัณฑ์ที่จับกลุ่มเป้าหมายแคบแบบ Focus Differentiation อาจะเติบโตด้วยการนำเสนอผลิตภัณฑ์ดังกล่าวให้กับคนทั่วไป ซึ่งคนทั่วไปที่ไม่ใช่ลูกค้าเฉพาะกลุ่มดังกล่าวยังคงเห็นผลิตภัณฑ์ดังกล่าวเป็นผลิตภัณฑ์ที่ไม่เคยมีมาก่อน (ถึงตอนนั้นอาจจะเรียกว่าเป็นเพียง Diffentiation Strategy แล้วก็ได้)
ข้อดีของ Focus Differentiation Strategy
ข้อดีประการแรกของการใช้กลยุทธ์การแข่งขันแบบ Focus Differentiation Strategy คือโอกาสที่จะต้องเผชิญกับปัญหา Red Ocean ค่อนข้างต่ำ เนื่องจากสินค้าในลักษณะ Focus Differentiation เป็นสินค้าที่จับกลุ่มลูกค้าเฉพาะทาง อีกทั้งยังเป็นยังเป็นสินค้าที่มีความแตกต่างอยู่แล้วทำให้ยากที่จะมีคู่แข่งที่สุดหากหากเทียบกับทั้ง 4 กลยุทธ์การแข่งขันใน Porter Generic Strategies
อีกประเด็นหนึ่ง คือ การที่สามารถขายสินค้าและบริการได้ในราคาที่สูงกว่า (ไม่มากก็น้อย) ด้วยการสร้างมูลค่าเพิ่มในฐานะสิ่งที่ไม่มีใครนำเสนอมาก่อน ซึ่งนำไปสู่กำไรที่มากขึ้น (ยิ่งเป็นสินค้าที่ไม่สามารถหาได้ ยิ่งส่งผลให้กำไรต่อหน่วยสูง) เพราะเมื่อมีผลิตภัณฑ์นี้เกิดขึ้นมา กลุ่มลูกค้าเหล่านี้ก็พร้อมจะที่จะจ่ายเพิ่มเพื่อให้ได้สินค้าที่ตอบโจทย์มากกว่าสินค้าทั่วไปตามท้องตลาด
ข้อจำกัดของ Focus Differentiation Strategy
ข้อจำกัดที่สำคัญที่ควรทราบของการใช้กลยุทธ์ Focus Differentiation ในการแข่งขัน คือการที่กลุ่มเป้าหมายของ Focus Differentiation เป็นกลุ่มลูกค้าเฉพาะทาง (Niche Market) ทำให้ในบางกรณีขนาดของตลาด (Market Capitalization) อาจจะไม่ใหญ่มากพอ เหมือนกับ Bloomberg ในตัวอย่างด้านบน ทำให้กลุ่มลูกค้ามีอยู่น้อยเกินกว่าที่ธุรกิจจะสามารถอยู่รอดได้
ดังนั้น สิ่งสำคัญอันดับแรกในการจะดำเนินกลยุทธ์ด้วย Focus Differentiation Strategy คือการศึกษาขนาดของตลาดว่ามีขนาดใหญ่พอหรือไม่ที่ธุรกิจจะอยู่รอด
