Fund Flow คืออะไร?
Fund Flow คือ เงินลงทุนจากนักลงทุนต่างชาติ (ส่วนใหญ่มักจะมาจากนักลงทุนต่างชาติที่เป็นกองทุน) ที่ไหลเข้าไปลงทุนในตลาดทุนของอีกประเทศหนึ่ง เช่นเมื่อพูดถึง Fund Flow ไหลเข้ามาที่ประเทศไทยก็คือการที่เงินลงทุนจากชาวต่างชาติได้ไหลเข้ามาลงทุนในตลาดทุนของประเทศไทย
สำหรับสิ่งที่ทำให้ Fund Flow ได้รับความสนใจจนถูกนำมาพูดถึงบ่อยครั้งในข่าวเศรษฐกิจ มาจากการที่ Fund Flow หรือเงินทุนเคลื่อนย้ายมักจะส่งผลโดยตรงกับตลาดทุนของประเทศที่ Fund Flow ได้ไหลเข้าไป เนื่องจากมูลค่าของ Fund Flow มักจะเป็นมูลค่าที่สูงมากๆ (เพราะ Fund Flow มีที่มาจากนักลงทุนทั่วโลก)
ซึ่งนั่นหมายความว่าถ้า Fund Flow ไหลเข้าไปที่ตลาดประเทศใด ก็จะทำให้ตลาดของประเทศนั้นมีการซื้อขายที่เพิ่มขึ้นอย่างมากส่งผลให้มูลค่าของตลาดสูงขึ้นตาม
Fund Flow ยังส่งผลกระทบโดยตรงกับอัตราแลกเปลี่ยนหรือค่าเงินของประเทศที่ Fund Flow ไหลเข้าไปลงทุน (หรือไหลออก) เนื่องจากการที่จะเข้าไปลงทุนในประเทศใดงจำเป็นที่จะต้องแลกเงินเป็นเงินสกุลนั้น ทำให้ปริมาณความต้องการสกุลเงินนั้นสูงขึ้นส่งผลให้ค่าเงินของประเทศที่ Fund Flow ไหลเข้าเกิดการแข็งค่าอย่างที่เงินบาทแข็งค่ามาโดยตลอด และเมื่อเงินจาก Fund Flow ไหลออกจากประเทศหนึ่งนักลงทุนก็จะต้องการแลกเงินกลับเป็นเงินสกุลที่ตนต้องการจะทำให้ปริมาณความต้องการเงินลดลงและส่งผลให้เงินอ่อนค่า
ทำไม Fund Flow ส่งผลกับตลาดหุ้นไทย?
โดยส่วนใหญ่ Fund Flow ที่ส่งผลชัดเจนกับตลาดทุน มักจะเป็น Fund Flow ที่มาจากกองทุน (หลาย ๆ กองทุน) ที่เป็นมูลค่าการลงทุนที่สูง และเงินลงทุนเหล่านั้นเข้าไปลงทุนในตลาดเกิดใหม่ (Emerging Market) ที่ตลาดทุนทั้งตลาดยังมีขนาดเล็ก อย่างตลาดหุ้นไทยและตลาดหุ้นเวียดนาม
ซึ่งเป็นเรื่องปกติของตลาดหุ้นที่มีแรงซื้อมากๆ ที่จะทำให้ตลาดปรับตัวสูงขึ้น โดยเฉพาะกับตลาดหุ้นของ ประเทศในกลุ่มตลาดเกิดใหม่ (Emerging Markets) ที่ทั้งตลาดมีมูลค่าน้อยมาก เล็กในระดับที่ว่ากองทุนต่างชาติใหญ่ๆ เพียงกองทุนเดียวก็มีสินทรัพย์พอที่จะซื้อหุ้นทั้ง SET (และยังมีเงินเหลือ) ทำให้ Fund Flow จากนักลงทุนต่างชาติที่เข้ามาเพียงเล็กน้อยก็ส่งผลกับตลาดได้แล้ว
ตัวอย่างเช่น ช่วงที่อเมริกาดอกเบี้ยต่ำ (ประมาณปี 201x) ที่ผ่านมา จะเห็นว่าเงินลงทุนจากต่างชาติจำนวนมากไหลเข้ามาในประเทศไทย ส่งผลให้ตลาดหุ้นไทยมีมูลค่าการซื้อขายที่เรียกได้ว่าค่อนข้างคึกคัก เป็นตลาดขาขึ้นที่แท้จริง ซื้อหุ้นยังไงก็กำไร
Fund Flow มีผลแค่ตลาดหุ้นหรือเปล่า?
คำตอบคือ ไม่ นอกจาก Fund Flow จะส่งผลกับตลาดทุนอย่างตลาดหุ้นแล้ว อีกส่วนที่ Fund Flow ส่งผลกระทบโดยตรงก็คือ อัตราแลกเปลี่ยน หรือค่าเงินของประเทศที่ Fund Flow ไหลเข้าไป (หรือไหลออก)
เนื่องจาก การที่จะเข้าไปลงทุนในประเทศใดประเทศหนึ่ง จำเป็นที่จะต้องแลกเงินสกุลของตนเป็นเงินสกุลของประเทศที่จะเข้าไปลงทุนก่อน ซึ่งจะทำให้ปริมาณความต้องการสกุลเงินนั้นสูงขึ้น ส่งผลให้ค่าเงินของประเทศที่ Fund Flow ไหลเข้าเกิดการแข็งค่า
ในทางกลับกัน ถ้าหากว่า Fund Flow ไหลออกจากประเทศหนึ่ง (สมมติว่า Fund Flow ไหลออกจากไทย) นักลงทุนก็จะมีความต้องการที่จะแลกเงินบาทที่ได้มาจากการลงทุนในไทยไปเป็นเงินสกุลที่ตนต้องการ (สมมติว่าอยากแลกเป็นสกุลดอลลาร์สหรัฐ) จะเห็นว่าปริมาณความต้องการเงินบาทก็จะลดน้อยลงและส่งผลให้เงินบาทอ่อนค่าลง
อะไรทำให้ Fund Flow ไหลเข้ามาในประเทศ
อย่างที่บอกว่า Fund Flow คือ เงินลงทุนจากนักลงทุนต่างชาติ (ทั้งนักลงทุนรายใหญ่และนักลงทุนรายย่อย) แน่นอนว่านักลงทุนย่อมมองหาตลาดทุนที่ให้ผลตอบแทนสูง
ดังนั้น การที่เงินลงทุนจะไหลเข้าไปยังประเทศไหน ก็จะพิจารณาจากโอกาสในการลงทุนและโอกาสในการทำกำไรเป็นหลัก ซึ่งสาเหตุที่ Fund Flow จะไหลเข้าไปในประเทศใดประเทศหนึ่งที่เห็นบ่อยๆ มีอยู่ 3 กรณี
- ประเทศที่มีอัตราดอกเบี้ยนโยบาย (Policy Rate) และอัตราผลตอบแทนที่แท้จริง (Real Yield) ที่สูงกว่า
- ประเทศที่เพิ่งจะเริ่มเปิดรับการลงทุนจากต่างชาติ (มีโอกาสใหม่ๆ รออยู่เพียบ)
- หนีวิกฤติเศรษฐกิจ (หนีจากประเทศที่มีปัญหา ไปยังประเทศที่ไม่ได้รับผลกระทบ) หรือที่เรียกว่า Safe Haven
อะไรทำให้ Fund Flow ไหลออกจากประเทศ
ในทางกลับกัน เหตุผลที่ทำให้เงินลงทุนจากต่างชาติหรือ Fund Flow ไหลออกก็จะตรงข้ามกับสาเหตุที่ทำให้ Fund Flow ไหลเข้ามา โดยแบ่งเป็น 2 เหตุผลคือ
- ประเทศนี้ไม่น่าลงทุนอีกต่อไป (ด้วยเหตุผลอะไรก็ตาม) เงินลงทุนจึงไหลออกไปยังประเทศอื่นที่น่าสนใจกว่า
- มีประเทศอื่นที่น่าลงทุนมากกว่า แม้ว่าประเทศเดิมไม่ได้แย่ลงแต่อย่างใด แต่เมื่อมีประเทศที่น่าลงทุนมากกว่า ก็ทำให้ Fund Flow หรือกระแสเงินลงทุนเคลื่อนย้ายไหลออกจากประเทศได้เช่นกัน
