ความยืดหยุ่นของอุปสงค์ต่อรายได้ คืออะไร?
ความยืดหยุ่นของอุปสงค์ต่อรายได้ คือ อัตราเปรียบเทียบระดับความต้องการสินค้า (Demand) เมื่อระดับรายได้ของผู้บริโภค (Income) เกิดการเปลี่ยนแปลง เป็นอัตราการเปลี่ยนแปลงที่แสดงให้เห็นว่าคนจะซื้อสินค้ามากขึ้นหรือน้อยลงแค่ไหน (Demand) ถ้าหากลูกค้ามีรายได้เพิ่มขึ้นลดลง
กล่าวคือ ความยืดหยุ่นของอุปสงค์ต่อรายได้ (Income Elasticity of Demand) เป็นสิ่งที่ใช้วัดและอธิบายถึงลักษณะของอุปสงค์ (Demand) หรือความต้องการซื้อสินค้าที่ลูกค้ามีต่อสินค้าหนึ่ง
ความยืดหยุ่นของอุปสงค์ต่อรายได้เป็นรูปแบบหนึ่งของความยืดหยุ่นของอุปสงค์ (Elasticity of Demand) ซึ่งทำให้มีความคล้ายกับความยืดหยุ่นของอุปสงค์รูปแบบอื่น ๆ และต่างกันเพียงแค่ปัจจัยที่ส่งผลต่ออุปสงค์ (Demand) ที่ถูกนำมาใช้เปรียบเทียบ ซึ่งความยืดหยุ่นของอุปสงค์ต่อรายได้ คือ ระดับรายได้ของผู้บริโภคหรือ Income นั่นเอง
จากกราฟความยืดหยุ่นของอุปสงค์ต่อรายได้ (Income Elasticity of Demand) จะเห็นว่า เมื่อรายได้ของผู้บริโภคเพิ่มขึ้น (Income เพิ่ม) ระดับปริมาณความต้องการสินค้าก็จะเพิ่มขึ้นตาม (Demand) เมื่อรายได้ของผู้บริโภคเพิ่มขึ้นจากจุด I1 ไปสู่จุด I2 ก็จะทำให้สินค้าดังกล่าวมีความต้องการซื้อเพิ่มขึ้นจากจุด D1 ไปสู่จุด D2
ในทางกลับกัน เมื่อรายได้ของผู้บริโภคลดลงระดับปริมาณความต้องการสินค้าก็จะลดลงตาม ดังนั้นเมื่อรายได้ของผู้บริโภคลดลงมาจากจุด I2 เหลือ I1 ก็จะทำให้ระดับความต้องการสินค้าลดลงจากจุด D2 เหลือจุด D1 เช่นกัน
โดยตัวเลขความยืดหยุ่นของอุปสงค์ต่อรายได้ มักจะนำไปใช้วิเคราะห์ภาพรวมของเศรษฐกิจ ร่วมกับตัวเลขทางเศรษฐกิจอื่น ๆ เนื่องจาก ความยืดหยุ่นของอุปสงค์ต่อรายได้ คือ ตัวแลขที่สะท้อนกำลังซื้อที่แท้จริงของผู้บริโภค เนื่องจากเป็นตัวเลขจากรายได้และความอยากซื้อสินค้าที่ระดับรายได้นั้น ๆ ของผู้บริโภค
คำนวณ ความยืดหยุ่นของอุปสงค์ต่อรายได้
ความยืดหยุ่นของอุปสงค์ต่อรายได้ สามารถคำนวณได้จาก: ความยืดหยุ่นของอุปสงค์ต่อรายได้ หรือ Ey = เปอร์เซ็นต์การเปลี่ยนแปลงของความต้องการซื้อ ÷ เปอร์เซ็นต์การเปลี่ยนแปลงของรายได้
เปอร์เซ็นต์การเปลี่ยนแปลงของความต้องการซื้อ = (ความต้องการซื้อใหม่ – ความต้องการซื้อเก่า) x 100
เปอร์เซ็นต์การเปลี่ยนแปลงของรายได้ = (รายได้ใหม่ – รายได้เก่า) x 100
สมมติว่า สินค้า B มีปริมาณความต้องการซื้อ (Demand) อยู่ที่ 10000 ชิ้นที่ระดับรายได้ 1000 (Income) แต่ถ้าหากว่าระดับรายได้เพิ่มขึ้นเป็น 1200 ปริมาณความต้องการซื้อจะเปลี่ยนเป็น 20000
จากตัวอย่าง เปอร์เซ็นต์การเปลี่ยนแปลงของความต้องการซื้อ จะคำนวณได้จาก:
- เปอร์เซ็นต์การเปลี่ยนแปลงของความต้องการซื้อ = 20000 – 10000 = 10000
- เปอร์เซ็นต์การเปลี่ยนแปลงของความต้องการซื้อ = 10000 ÷ 10000 x 100
- เปอร์เซ็นต์การเปลี่ยนแปลงของความต้องการซื้อ = 100%
จากตัวอย่าง เปอร์เซ็นต์การเปลี่ยนแปลงของรายได้ จะคำนวณได้จาก:
- เปอร์เซ็นต์การเปลี่ยนแปลงของรายได้ = 1200 – 1000 = 200
- เปอร์เซ็นต์การเปลี่ยนแปลงของรายได้ = 200 ÷ 100 x 100
- เปอร์เซ็นต์การเปลี่ยนแปลงของรายได้ = 20%
ดังนั้น ความยืดหยุ่นของอุปสงค์ต่อรายได้ หรือ Ey = 100 ÷ 20 = 5%
สรุปได้ว่า ถ้าหากระดับรายได้ของผู้บริโภคเพิ่มขึ้น 1% ความต้องการซื้อจะเพิ่มขึ้น 5% หรือ ความยืดหยุ่นของอุปสงค์ต่อรายได้ ของสินค้า B คือ 5%
ทั้งนี้ ผลลัพธ์ของความยืดหยุ่นของอุปสงค์ต่อรายได้ (Income Elasticity of Demand) สามารถแปลผลได้ 5 กรณีเช่นเดียวกันกับ ความยืดหยุ่นของอุปสงค์ (Elasticity of Demand) รูปแบบอื่น
