Inventory Turnover Ratio คืออะไร? (อัตราหมุนเวียนของสินค้าคงเหลือ)

Inventory Turnover คืออะไร?

Inventory Turnover Ratio คือ อัตราหมุนเวียนของสินค้าคงเหลือ เป็นอัตราส่วนทางการเงินที่เปรียบเทียบระหว่างต้นทุนขายกับสินค้าคงเหลือเฉลี่ย เพื่อแสดงจำนวนครั้งที่ธุรกิจสามารถขายสินค้าคงเหลือ (Inventory) ได้ภายใน 1 รอบระยะเวลาบัญชี

โดย Inventory Turnover Ratio (อัตราหมุนเวียนของสินค้าคงเหลือ) ที่ดีคือค่าที่มากกว่า เพราะหมายความว่า ธุรกิจสามารถขายสินค้าคงเหลือ (Inventory) ได้บ่อยครั้งกว่าใน 1 รอบระยะเวลาบัญชี

ในทางกลับกัน Inventory Turnover Ratio ที่น้อยกว่า หมายถึง ธุรกิจสามารถขายสินค้าคงเหลือ (Inventory) ได้น้อยครั้งกว่าใน 1 รอบระยะเวลาบัญชี

กล่าวคือ โดยทั่วไปอัตราหมุนเวียนสินค้าคงเหลือ (Inventory Turnover Ratio) ยิ่งมีค่าสูงยิ่งดี แปลว่า ธุรกิจเหลือสินค้าคงคลังน้อยเพราะสามารถขายออกไปได้ในระดับที่ต้องการ ส่งผลให้ธุรกิจมีความเสี่ยงที่เกิดขึ้นจากต้นทุนสินค้าคงคลัง (Inventory) ที่ต่ำกว่า จากทั้งต้นทุนในการจัดเก็บ พื้นที่ที่ใช้เก็บ ตลอดจนความเสี่ยงในการกลายเป็นสินค้าตกรุ่น (Obsoleted Products)

สูตรอัตราหมุนเวียนของสินค้าคงเหลือ

อัตราหมุนเวียนของสินค้าคงเหลือ หรือ Inventory Turnover Ratio คืออัตราส่วนทางการเงินที่สามารถคำนวณได้จากการนำต้นทุนขายหารด้วยสินค้าคงเหลือเฉลี่ย โดยอัตราส่วนที่ได้จะมีหน่วยเป็น “เท่า” เพื่อหาว่าต้นทุนขายเป็นกี่เท่าของสินค้าคงเหลือเฉลี่ย

Inventory Turnover Ratio = ต้นทุนขาย ÷ สินค้าคงเหลือเฉลี่ย

สินค้าคงเหลือเฉลี่ย = (สินค้าคงเหลือต้นงวด + สินค้าคงเหลือปลายงวด) ÷ 2

ตัวอย่าง การหา Inventory Turnover Ratio

จากงบปี 2560 ของบริษัท GreedisGoods มีต้นทุนขาย 1,000,000 บาท โดยที่มีสินค้าคงเหลือเฉลี่ย 400,000 บาท ซึ่งค่าเฉลี่ยของอุตสาหกรรมเดียวกัน คือ 4.5 เท่า

Inventory Turnover Ratio = 1,000,000 ÷ 400,000 = 2.5 เท่า

ดังนั้น Inventory Turnover Ratio (อัตราหมุนเวียนของสินค้าคงเหลือ) ของบริษัท GreedisGoods อยู่ที่ 2.5 เท่า ซึ่งมีค่าต่ำกว่าค่าเฉลี่ยของอุตสาหกรรมเดียวกัน หมายความว่า บริษัทฯ สามารถขายสินค้าคงเหลือ (Inventory) ได้น้อยครั้งกว่าบริษัทอื่นในอุตสาหกรรมเดียวกันภายในระยะเวลา 1 รอบบัญชี

นอกจากนี้ ค่า Inventory Turnover Ratio ที่คำนวณมาได้ ยังสามารถนำไปใช้หาระยะเวลาขายสินค้าเฉลี่ย (Average Inventory Period) ได้ด้วยการนำค่า Inventory Turnover Ratio ที่ได้ไปหารด้วยระยะเวลา 1 รอบบัญชี (ซึ่งโดยทั่วไปคือ 365 วัน)

ระยะเวลาขายสินค้าเฉลี่ย (Average Inventory Period) = 365 ÷ Inventory Turnover Ratio

เพื่อใช้เป็นค่าบอกระยะเวลาที่ใช้ในการขายสินค้าคงเหลือ (Inventory) แต่ละครั้ง

ซึ่งระยะเวลาขายสินค้าเฉลี่ยของบริษัท GreedisGoods จะเท่ากับ 365 ÷ 2.5 = 146 วัน หมายความว่า บริษัทใช้เวลาขายสินค้า 1 ครั้งประมาณ 146 วัน