เมื่อเศรษฐกิจเริ่มกลับสู่ภาวะปกติหลังจากภาวะเศรษฐกิจถดถอย สิ่งที่ตามมาคือการจับจ่ายที่เพิ่มขึ้นจากผลของ Pent Up Demand ในบทความนี้เราจะพาไปทำความเข้าใจกันว่า Pent Up Demand คืออะไร? เกิดขึ้นจากอะไร และทำไมต้องสนใจ
เลือกอ่านหัวข้อที่ต้องการ
- Pent Up Demand คืออะไร?
- ตัวอย่าง Pent-up Demand
- ทำอย่างไรกับ Pent Up Demand ที่กำลังจะเกิดขึ้น
- Pent-up Demand จะจบลงเมื่อไหร่?
Pent Up Demand คืออะไร?
Pent Up Demand คือ ความต้องการซื้อที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วซึ่งเป็นผลต่อเนื่องมาจากการที่ผู้บริโภคลดการจับจ่ายใช้สอยในช่วงก่อนหน้าจากเหตุการณ์บางอย่าง ส่งผลให้การกลับมาใช้จ่ายอีกครั้งของผู้บริโภคที่เกิดขึ้นจาก Pent Up Demand กลายเป็นปริมาณการใช้จ่ายที่เพิ่มขึ้นมากเกินปกติ
โดยคำว่า Pent-up Demand มักเป็นคำที่นักเศรษฐศาสตร์นำไปใช้อธิบายการที่ผู้บริโภคกลับมาใช้จ่ายใช้สอยในระดับที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วหลังจากที่หยุดการจับจ่ายใช้สอยในช่วงระยะเวลาก่อนหน้า ซึ่งโดยทั่วไปการหยุดจับจ่ายใช้สอยที่ทำให้เกิด Pent up Demand คือผลที่ต่อเนื่องมาจากภาวะเศรษฐกิจถอถอย (Recession)
เนื่องจากในช่วงภาวะเศรษฐกิจถดถอยผู้บริโภคมีความจำเป็นที่จะต้องลดการใช้จ่าย (หรือรู้สึกว่าควรลดการใช้จ่าย) โดยเฉพาะการใช้จ่ายกับสินค้าฟุ่มเฟือย ซึ่งเมื่อถึงจุดที่มีสัญญาณว่าเศรษฐกิจจะกลับมาฟื้นตัวอีกครั้งหรือผู้บริโภคเริ่มรู้สึกว่ากลับมามีรายได้ปกติอีกครั้งผู้บริโภคก็จะกลับมาจับจ่ายใช้สอยตามปกติถึงมากกว่าปกติในช่วงระยะเวลาสั้นๆ
ถ้าหากจะสรุปว่า Pent Up Demand เกิดขึ้นได้อย่างไร? สามารถสรุปลำดับเหตุการณ์ได้ดังนี้
- เศรษฐกิจเข้าสู่ภาวะถดถอย (Recession)
- ผู้บริโภคมองว่าเศรษฐกิจไม่ดีควรลดการใช้จ่าย และลดการใช้จ่ายฟุ่มเฟือย
- ผู้บริโภคใช้ชีวิตโดยลดรายจ่ายที่ไม่จำเป็น (ตามข้อ 2) จนกว่าเศรษฐกิจจะกลับมาฟื้นตัว
- เมื่อเศรษฐกิจเริ่มกลับมาฟื้นตัว ผู้บริโภคจะเริ่มกล้าที่จะใช้จ่ายมากขึ้น และเริ่มกลับมาใช้จ่ายกับสินค้าฟุ่มเฟือยมากขึ้น
- เมื่อผู้บริโภครู้สึกว่าเศรษฐกิจฟื้นตัวจนถึงระดับที่รู้สึกว่าปกติ ผู้บริโภคจะเริ่มกล้าที่จะใช้จ่ายมากขึ้นอีกจนการใช้จ่ายเพิ่มสูงขึ้นกว่าปกติ
- Pent-up Demand เริ่มลดลงเข้าสู่ภาวะปกติ
ตัวอย่าง Pent-up Demand
ตัวอย่าง Pent Up Demand ที่ง่ายที่สุดเป็นตัวอย่างจริงที่เกิดขึ้นไปแล้วคือ Pent Up Demand ของธุรกิจโรงแรมในช่วงที่กลับมาฟื้นตัวหลังการแพร่ระบาดระลอกแรกเริ่มดีขึ้น (ช่วงปริมาณไตรมาส 3 ถึงต้นไตรมาสที่ 4 ของปี 2563 ที่ผ่านมา)
ในช่วงเวลาดังกล่าวธุรกิจโรงแรมกลับมาฟื้นตัวอย่างรวดเร็วและหลายโรงแรมเริ่มกลับมามีกำไรอีกครั้ง (แม้จะไม่เท่าช่วงที่มีนักท่องเที่ยวจากต่างประเทศเข้ามา) ซึ่งเป็นผลมาจากการที่คนเริ่มกล้ากลับมาเที่ยวอีกครั้งเพราะมองว่าเหตุการณ์ภายในประเทศเริ่มกลับมาเป็นปกติ ทั้งหมดส่งผลให้ผู้บริโภคกลับมาใช้จ่ายจนทำให้ Demand ของธุรกิจโรงแรมเพิ่มสูงขึ้นอย่างรวดเร็วอีกครั้งในช่วงเวลาดังกล่าว
หรืออีกตัวอย่างที่ง่ายกว่านั้นของ Pent Up Demand ก็คือช่วงที่คลายล็อคดาวน์และร้านตัดผมกลับมาเปิด ส่งผลให้คนที่ไม่ได้ตัดผมมานานหลายเดือนแห่กลับไปตัดผม จนปริมาณความต้องการใช้บริการร้านตัดผมเพิ่มขึ้นจาก 0 อย่างรวดเร็วในระยะเวลาสั้นๆ
ทำอย่างไรกับ Pent Up Demand ที่กำลังจะเกิดขึ้น
ในแง่ของผู้บริโภค Pent Up Demand ไม่ใช่เรื่องที่ผู้บริโภคจำเป็นที่จะต้องให้ความสนใจ แต่สำหรับผู้ประกอบการแล้ว Pent Up Demand คือโอกาสในการขาย ในช่วงที่ผู้บริโภคกลับมาจับจ่ายใช้สอยหลังจากที่ไม่ได้ใช้จ่ายมานาน
ดังนั้น สิ่งที่ผู้ประกอบธุรกิจต้องทำอันดับแรกคือสำรวจว่าในธุรกิจของคุณมี Pent-up Demand รออยู่หรือไม่? ถ้าหากคำตอบคือใช่ ลำดับถัดมาคือการเตรียมความพร้อมในการขายในช่วงเวลาที่ปริมาณความต้องการซื้อเพิ่มขึ้นเพราะ Pent Up Demand แต่สิ่งที่ต้องตระหนักก็คือ Pent Up Demand เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นภายในช่วงระยะเวลาสั้น ๆ เท่านั้น
Pent-up Demand จะจบลงเมื่อไหร่?
ตามปกติ Pent-up Demand จะเกิดขึ้นในช่วงเวลาสั้น ๆ และกลับเข้าสู่ภาวะปกติหลังจากนั้น เนื่องจากเป็นความต้องการซื้อที่เกิดขึ้นจากการที่ผู้บริโภคหยุดการใช้จ่ายไปในช่วงระยะเวลาหนึ่ง
ดังนั้นเมื่อผู้บริโภคได้กลับมาใช้จ่ายจนถึงจุดที่พอใจแล้ว การใช้จ่ายหลังจากนั้นก็จะกลับเข้าสู่ภาวะปกติ
นอกจากนี้ หลายคนมองว่าหาก Pent up Demand คือสิ่งที่ทำให้การจับจ่ายใช้สอยกลับมาเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วนั้นอาจนำไปสู่เงินเฟ้อที่เพิ่มสูงขึ้นอย่างรวดเร็วในระยะเวลาสั้นๆ
อย่างไรก็ตามในกรณีของเงินเฟ้อจาก Pent-up Demand ก็ไม่ต่างจากคำถามที่ว่า Pent-up Demand จะจบลงเมื่อไหร่? เพราะในท้ายที่สุดปริมาณของความต้องการซื้อที่เพิ่มอย่างรวดเร็วก็จะกลับสู่ภาวะปกติ ตัวเลขเงินเฟ้อที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วจาก Pent-up Demand ก็จะกลับสู่ภาวะปกติเมื่ออุปสงค์หรือความต้องการซื้อกลับสู่ภาวะปกติเช่นกัน
