Safety Stock คืออะไร?
Safety Stock คือ สินค้าคงคลังขั้นต่ำ บางครั้งอาจเรียกว่า สินค้ากันชน เป็นสินค้าที่จะต้องมีติดคลังไว้เพื่อที่ธุรกิจจะสามารถพร้อมขายให้ลูกค้าได้ทันทีระหว่างรอการผลิตหรือการสั่งซื้อสินค้ารอบถัดไป เมื่อจำนวนสินค้าลดลงจนถึงจุด Safety Stock ก็จะมีการสั่งซื้อสินค้าหรือผลิตสินค้าเพื่อเตรียมขายให้ลูกค้าต่อไป
การมี Safety Stock หรือสินค้าคงคลังขั้นต่ำจะช่วยให้ธุรกิจมีสินค้าขายให้กับลูกค้าอย่างเพียงพอจนกว่าสินค้าที่สั่งจะมาถึงหรือสินค้าที่กำลังผลิตผลิตเสร็จ
อย่างไรก็ตาม แม้ว่า Safety Stock จะช่วยในกรณีที่มีการสั่งซื้อที่มากเกินปกติได้ไม่มาก แต่จุด Safety Stock ก็เพียงพอที่จะช่วยได้บ้าง (ดีกว่าเสียโอกาสขายอย่างสิ้นเชิง)
วิธีหา Safety Stock
การคำนวณหา Safety Stock หรือสินค้าคงคลังขั้นต่ำที่ง่ายที่สุดสามารถคำนวณได้จากการนำยอดขายเฉลี่ยในแต่ละวันคูณด้วย Lead Time หรือระยะเวลารอคอยในการสั่งซื้อสินค้าในแต่ละครั้ง
- Safety Stock = ยอดขายเฉลี่ยต่อวัน x Lead Time
อีกวิธีการคำนวณหา Safety Stock คือการใช้จุดสั่งซื้อที่ประหยัดหรือ Economic Order Quantity (EOQ) ซึ่งสามารถคำนวณได้จากสมการ EOQ = √((2xDxS)÷H)
จากสมการ EOQ แต่ละตัวแปรมีความหมายดังนี้:
- D คือ ปริมาณความต้องการสินค้าทั้งปี
- S คือ ค่าใช้จ่ายในการสั่งซื้อแต่ละครั้ง
- H คือ ต้นทุนในการเก็บรักษาสินค้าต่อหน่วยต่อปี
ตัวอย่าง Safety Stock
สมมติว่า บริษัท ZXC มียอดขายเฉลี่ยวันละ 1,000 ชิ้น หรือ 365,000 ชิ้นต่อปี โดยในการสั่งซื้อสินค้าแต่ละครั้งมีค่าใช้จ่าย 10,000 บาท และต้องรอสินค้า 20 วัน ซึ่งการเก็บรักษาสินค้าจะมีต้นทุนในการจัดเก็บ 2 บาทต่อหน่วยต่อปี
การคำนวณหา Safety Stock สามารถทำได้ดังนี้:
- Safety Stock = 1,000 x 20
- Safety Stock = 20,000 ชิ้น
หมายความว่าบริษัทอาจเริ่มสั่งซื้อสินค้าเมื่อสินค้าที่มีลดลงเหลือ 20,000 ชิ้น เพื่อที่บริษัทจะมีสินค้าเหลือพอที่จะขายให้ลูกค้าระหว่างรอการสั่งซื้อสินค้าหรือรอการผลิต
นอกจากนี้ ในกรณีที่บริษัท ZXC ใช้ Economic Order Quantity ในการหา Safety Stock สามารถคำนวณออกมาได้ดังนี้:
- EOQ = √((2×365,000×10,000)÷2)
- EOQ = 60,415 ชิ้น
หมายความว่า การสั่งซื้อที่ประหยัดที่สุดคือการสั่งซื้อครั้งละ 60,415 ชิ้น ดังนั้นตลอดทั้งปีบริษัทจะต้องสั่งซื้อทั้งหมด 6 ครั้ง หรือสั่งสินค้าทุก 61 วัน (365 วัน ÷ 6 ครั้ง)
