เครื่องหมาย SP คืออะไร?
เครื่องหมาย SP คือ เครื่องหมายหุ้น Trading Suspension เป็นเครื่องหมายหุ้นที่แสดงเพื่อห้ามการซื้อขายหุ้นดังกล่าวชั่วคราวนานกว่า 1 รอบการซื้อขาย โดยเหตุผลที่จะทำให้หุ้นขึ้น SP คือการที่หุ้นดังกล่าวมีสิ่งผิดปกติซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อนักลงทุนที่ซื้อขายหลักทรัพย์ หรืออาจเกี่ยวกับการถูกเพิกถอน
โดยสาเหตุที่จะทำให้ตลาดหลักทรัพย์ฯ ขึ้นเครื่องหมาย SP หุ้น ประกอบด้วย 6 เหตุผล ดังนี้
- เมื่อเกิดกรณีเช่นเดียวกับข้อ 1 ถึง 3 ของการขึ้นเครื่องหมาย H และตลาดหลักทรัพย์เห็นว่าบริษัทไม่สามารถชี้แจงหรือเปิดเผยข้อมูลได้ในทันที
- บริษัทฝ่าฝืนหรือละเลยไม่ปฏิบัติตามฎหมายว่าด้วยหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ ข้อบังคับ ระเบียบ ประกาศ คำสั่ง มติคณะกรรมการ ข้อตกลง ตลอดจนหนังสือเวียนที่ตลาดหลักทรัพย์กำหนดให้บริษัทปฏิบัติตาม
- บริษัทไม่นำส่งงบการเงินให้ตลาดหลักทรัพย์ภายในเวลาที่กำหนด
- หลักทรัพย์อยู่ระหว่างการพิจารณาเพิกถอนหรืออยู่ระหว่างการปรับปรุงสถานภาพเพื่อให้พ้นข่ายการถูกเพิกถอน
- หลักทรัพย์จะครบกำหนดเวลาในการไถ่ถอน หรือการแปลงสภาพ หรือการใช้สิทธิ หรือการขายคืน
- มีเหตุการณ์ที่อาจส่งผลกระทบร้ายแรงต่อการซื้อขายหลักทรัพย์
กล่าวคือ หุ้นขึ้นเครื่องหมาย SP คือการป้องกันนักลงทุนเข้าไปลงทุนในหุ้นที่กำลังมีสิ่งผิดปกติที่ส่งผลต่อผลประโยชน์และการตัดสินใจในการลงทุนของนักลงทุนอย่างมากและไม่ควรปล่อยให้ซื้อขายต่อไป เพื่อปกป้องผลประโยชน์ของนักลงทุน
เครื่องหมาย SP บอกอะไร?
เครื่องหมาย SP ที่ขึ้นอยู่ท้ายชื่อหุ้น โดยทั่วไปมักจะสามารถแบ่งเหตุผลได้เป็น 5 กลุ่ม ได้แก่ การที่ก่อนหน้านี้ขึ้นเครื่องหมาย H (Halt) มาก่อนแต่ไม่สามารถชี้แจงข้อมูลได้, กำลังเกี่ยวข้องกับการถูกเพิกถอน, การที่บริษัทฝ่าฝืนอะไรบางอย่าง, เหตุการณ์อื่นที่ส่งผลกระทบร้ายแรงต่อการซื้อขาย, และหลักทรัพย์จะครบกำหนดเวลาในการไถ่ถอน หรือการแปลงสภาพ หรือการใช้สิทธิ หรือการขายคืน
การที่ขึ้นเครื่องหมาย H มาก่อนแต่ไม่สามารถชี้แจงข้อมูลได้ ซึ่งการที่หุ้นติดเครื่องหมาย H มีที่มาจากการที่มีข่าวสารบางอย่างส่งผลต่อสิทธิประโยชน์ ราคา หรือต่อการตัดสินใจในการลงทุน, ภาวะการซื้อขายของหุ้นที่ตลาดหลักทรัพย์ฯ เชื่อว่านักลงทุนบางกลุ่มทราบข้อมูลหรือข่าวสารที่สำคัญ, และการที่บริษัทขอให้ขึ้นเครื่องหมาย H หุ้นของตนชั่วคราวเนื่องจากกำลังจะเปิดเผยข้อมูลหรือข่าวสารที่สำคัญ
กำลังเกี่ยวข้องกับการถูกเพิกถอน เป็นได้ทั้งการที่หุ้นดังกล่าวอยู่ระหว่างการพิจารณาเพิกถอน หรืออยู่ระหว่างการปรับปรุงสถานภาพเพื่อให้พ้นข่ายการถูกเพิกถอน
การที่บริษัทฝ่าฝืนอะไรบางอย่าง เกี่ยวกับการที่บริษัทฝ่าฝืนหรือละเลยไม่ปฏิบัติตามฎหมายว่าด้วยหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ ข้อบังคับ ระเบียบ ประกาศ คำสั่ง มติคณะกรรมการ ข้อตกลง ตลอดจนหนังสือเวียนที่ตลาดหลักทรัพย์กำหนดให้บริษัทปฏิบัติตาม
เหตุการณ์อื่น ๆ ซึ่งเป็นเหตุการณ์ที่ส่งผลกระทบร้ายแรงต่อการซื้อขาย
จะเห็นว่าโดยรวมแล้วเหตุผลที่หุ้นจะขึ้นเครื่องหมาย SP ได้นั้น มักจะเกิดขึ้นด้วยเหตุผลชวนสงสัยเป็นส่วนใหญ่ เว้นแต่การที่ขึ้นเครื่องหมาย SP ในกรณีของการที่หลักทรัพย์จะครบกำหนดเวลาในการไถ่ถอน หรือการแปลงสภาพ หรือการใช้สิทธิ หรือการขายคืน
หุ้นขึ้น SP ต้องทำยังไง?
ปัญหาของการที่หุ้นขึ้นเครื่องหมาย SP จะเกิดขึ้นกับนักลงทุนที่ต้องการขายหุ้นที่กำลังมีปัญหาและติดเครื่องหมาย SP ออกไม่ทัน (หรือไม่ขายด้วยเหตุผลอะไรก็ตาม) ซึ่งนักลงทุนจะต้องรอจนกว่าตลาดหลักทรัพย์ฯ จะเปิดให้นักลงทุนซื้อขายหุ้นที่ขึ้นเครื่องหมาย SP ชั่วคราวได้ในบางกรณี
โดยการซื้อขายหุ้นที่ขึ้นเครื่องหมาย SP ชั่วคราวจะแบ่งเป็น 2 กรณี คือ
- การเปิดให้ซื้อขายหุ้นชั่วคราวหลังจาก หุ้นติดเครื่องหมาย SP มานาน
- การเปิดให้ซื้อขายหุ้นก่อนหุ้นจะถูกนำออกจากตลาดหลักทรัพย์
ทั้งนี้ การซื้อหุ้นในช่วงเวลาดังกล่าวจะต้องซื้อด้วยบัญชี Cash Balance เท่านั้น และระหว่างนั้นหุ้นจะขึ้นเครื่องหมาย NC เพื่อเป็นการเตือนนักลงทุนให้ระวังก่อนจะซื้อหุ้นเหล่านั้น
ซึ่งในอดีตก่อนที่จะปรับปรุงเงื่อนไขการซื้อขายหุ้นขึ้น SP เมื่อวันที่ 1 เมษายน 2562 นักลงทุนจะต้องรอจนกว่าเครื่องหมาย SP จะหายไป
อีกสิ่งที่นักลงทุนจำเป็นต้องรู้และควรระวังเมื่อหุ้นขึ้น SP ยังรวมไปถึงในกรณีที่นักลงทุนได้ลงทุนใน DW ที่อ้างอิงหุ้นที่ติด SP เนื่องจาก DW ดังกล่าวก็จะติดสถานะ Trading Suspension หรือเครื่องหมาย SP ตามไปด้วย
ดังนั้น หาก DW ที่อ้างอิงหุ้นดังกล่าวครบกำหนดขณะที่หุ้นติดเครื่องหมาย SP อยู่ ก็จะทำให้เกิดปัญหาเกี่ยวกับการกำหนดราคาอ้างอิงในการใช้สิทธิ DW โดยตลาดหลักทรัพย์ฯ ได้กำหนดเงื่อนไขเอาไว้ 2 กรณี เพื่อใช้เป็นแนวปฏิบัติเกี่ยวกับปัญหาดังกล่าว ได้แก่
- หุ้นอ้างอิงกลับมาซื้อขาย (หลุดจาก SP) ภายใน 30 วัน หลังวันทำการซื้อขายสุดท้ายของ DW ให้ใช้ราคาปิดของหุ้นอ้างอิงในวันทำการแรกมาคำนวณเงินสดส่วนต่างสุทธิ
- หุ้นอ้างอิงไม่กลับมาซื้อขาย (ไม่หลุดจาก SP) ภายใน 30 วัน หลังวันทำการซื้อขายสุดท้ายของ DW ผู้ออก DW จะจัดทำราคายุติธรรมของหุ้นอ้างอิงโดยที่ปรึกษาทางการเงินอิสระ และคำนวนเงินสดส่วนต่างสุทธิคืน
ข้อมูลบางส่วนอ้างอิงจาก: วิธีการซื้อขาย การขึ้นเครื่องหมาย (เว็บไซต์ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย)