แตกพาร์ คืออะไร?
แตกพาร์ คือ การลดราคาพาร์ (Par Value) ของหุ้นลงตามสัดส่วนที่บริษัทได้ทำการประกาศการแตกพาร์หุ้น (Split Par) เช่น 1 ต่อ 10 โดยการแตกพาร์ (Split Par) จะทำให้มูลค่ารวมของหุ้นทั้งหมดยังคงเท่าเดิม แต่จำนวนหุ้นทั้งหมดเพิ่มขึ้นและมูลค่าต่อหุ้นลดลง
โดยราคาพาร์ คือ ราคาต่อหุ้น 1 หุ้น ณ ตอนที่เริ่มต้นจดทะเบียนบริษัท โดยราคาพาร์จะคำนวณมาจากทุนจดทะเบียน ÷ จำนวนหุ้น
ตัวอย่างเช่น บริษัท GreedisGoods จดทะเบียนก่อตั้งบริษัทด้วยเงิน 100,000 บาท โดยแบ่งหุ้นออกเป็น 10,000 หุ้น ราคาพาร์ของหุ้นบริษัทคือ 10 บาทต่อหุ้น
และต่อมาบริษัทได้แตกพาร์หุ้นของบริษัทในสัดส่วน 1 ต่อ 10 หุ้น หมายความว่า นักลงทุนที่มีหุ้น GreedisGoods อยู่แล้วจะมีจำนวนหุ้นเพิ่มขึ้น 10 เท่า
ผลที่เกิดขึ้นคือจำนวนหุ้นของบริษัท GreedisGoods จะเพิ่มเป็น 1 แสนหุ้น (แต่มูลค่ารวมยังคงเป็น 1 แสนเท่าเดิม) และราคาพาร์ต่อหุ้นลดลง 10 เท่า จาก 10 บาทต่อหุ้นเหลือ 1 บาท
จะเห็นว่าการที่หุ้นแตกพาร์ (Split Par) เหมือนกับการแบ่งเค้กที่ถูกแบ่งอยู่แล้วให้เป็นชิ้นที่เล็กลงอีก แต่ในภาพรวมเค้กทั้งก้อนก็ยังคงมีปริมาณเท่าเดิม

แตกพาร์ทำไม?
เมื่อเข้าใจพื้นฐานของการแตกพาร์แล้ว ก็น่าจะเกิดคำถามว่า “หุ้นแตกพาร์ไปเพื่ออะไร?” ในเมื่อแตกพาร์ไปแล้วทุกอย่างก็ยังคงเหมือนเดิม
คำตอบคือ แตกพาร์ คือ สิ่งที่ใช้เพื่อเพิ่มสภาพคล่องในการซื้อขายให้กับหุ้นที่แตกพาร์ ทำให้นักลงทุนสามารถซื้อขายหุ้นดังกล่าวได้ง่ายขึ้น จากที่ก่อนหน้านี้ราคาต่อหน่วยของหุ้นสูงจนทำให้การซื้อขายได้ยาก เพราะมูลค่าการซื้อขายต่อครั้งสูงเกินไป
ตัวอย่างเช่น ก่อนที่หุ้น AOT หรือหุ้นท่าอากาศยานไทยจะแตกพาร์ ราคาหุ้น AOT สูงถึง 390 บาทต่อหุ้น ซึ่งในการซื้อขายหุ้นในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย (SET) มีขั้นต่ำในการซื้อขายคือ 100 หุ้น (ราคาพาร์ คือ 10 บาท)
หมายความว่า ถ้าหากนักลงทุนต้องการซื้อหุ้น AOT เพียงขั้นต่ำ 100 หุ้น จะต้องใช้เงินถึง 39,000 บาท แน่นอนว่านักลงทุนที่พอร์ตการลงทุนไม่ใหญ่มากอาจจะต้องตัดตัวเลือกนี้ทิ้งไปโดยปริยาย แม้ว่าหุ้น AOT อาจเป็นตัวเลือกที่ดีของนักลงทุนคนดังกล่าว
แต่หลังจากแตกพาร์ ราคาพาร์ลดลงจาก 10 บาทต่อหุ้นเหลือ 1 บาทต่อหุ้น ทำให้ราคาหุ้นเหลือ 39 บาท (ลดลง 10 เท่า) ทำให้การซื้อหุ้น AOT ในจำนวนขั้นต่ำ 100 หุ้น ใช้เงินเพียง 3,900 บาท (ใช้น้อยลง 10 เท่าเทียบกับก่อน แตกพาร์)
หรืออธิบายให้ง่ายกว่านั้น ประโยชน์ของการแตกพาร์ (Split Par) คือ การทำให้หุ้นนั้นราคาต่อหน่วยถูกลง และซื้อง่ายขายคล่องขึ้นนั่นเอง
แต่อย่างไรก็ตาม การแตกพาร์หุ้นไม่ได้มีผลกับราคาตลาดของหุ้นหรือพื้นฐานของบริษัทโดยตรงแต่อย่างใด