Spot Rate คืออะไร?
Spot Rate คือ อัตราแลกเปลี่ยนทันที เป็นอัตราแลกเปลี่ยนที่ใช้ในการซื้อขายเงินตราต่างประเทศหรือสินค้าอื่น ๆ ในรูปแบบที่มีการส่งมอบสินค้าทันทีหรือไม่เกิน 2 วันทำการ (Business Day) หรือที่เรียกว่าธุรกรรมแบบ Spot Transaction (ธุรกรรมแบบทันที)
เนื่องจากราคาสปอตหรือ Spot Rate คือราคาสำหรับบางสิ่งบางอย่าง ณ เวลาใดเวลาหนึ่ง วิธีการทำงานของ Spot Rate จึงตรงไปตรงมา โดยสินค้าโภคภัณฑ์ หลักทรัพย์ พันธบัตร หรือสกุลเงินมีราคาเฉพาะที่ต้องจ่ายเพื่อชำระธุรกรรมทันที ซึ่งราคานั้นอาจเปลี่ยนแปลงไปตามความต้องการซื้อสินทรัพย์เหล่านั้นขึ้นอยู่กับสิ่งที่กำลังซื้อหรือขาย
ซึ่งราคาแบบ Spot อาจเป็นได้นอกเหนือจากราคาอัตราแลกเปลี่ยนระหว่างสองสกุลเงิน เช่น ราคาสินค้าโภคภัณฑ์ อัตราดอกเบี้ย พันธบัตร คริปโทเคอร์เรนซี่ หรือราคาสินทรัพย์ทางการเงินอื่น ๆ
ถ้าหากว่าตกลงซื้อขายแล้วส่งมอบทันทีในวันเดียวกันจะเรียกว่า Value Today ในขณะที่ถ้าส่งมอบในวันถัดไป (1 วันทำการ) จะเรียกว่า Value Tomorrow
ดังนั้น โดยสรุป Spot Rate (อัตราแลกเปลี่ยนทันที) ก็คืออัตราแลกเปลี่ยนที่ใช้ใน Spot Transaction (ธุรกรรมแบบทันที) นั่นเอง หรืออธิบายให้ง่ายกว่านั้นราคาแบบ Spot Rate ก็คือราคา ณ ตอนนั้นที่คุณจ่ายเพื่อซื้อสินทรัพย์นั่นเอง
Spot Rate ส่งมอบอย่างไร
สำหรับใครที่ยังไม่เข้าใจว่าการส่งมอบภายใน 2 วันทำการที่ของ Spot Rate คืออะไร ลองมาดูตัวอย่างการส่งมอบเงินตราต่างประเทศในรูปแบบ Spot Rate กันก่อน
สมมติว่า วันทำการคือวันจันทร์ถึงวันศุกร์ (เหตุผลที่ต้องสมมติว่าเป็นวันจันทร์ถึงวันศุกร์เป็นเพราะบางประเทศวันทำการอาจไม่ใช่ 5 วันนี้)
ถ้าหากตกลงซื้อขายในวันพฤหัสบดี ก็จะต้องส่งมอบสินค้าหรือเงินตามที่ตกลงกันไว้ภายในวันจันทร์
ถ้าหากตกลงซื้อขายในวันจันทร์ ก็จะต้องส่งมอบสินค้าหรือเงินตามที่ตกลงกันไว้ภายในวันพุธ
อย่างไรก็ตาม ในกรณีของวันหยุดก็จะเลื่อนไปอีก 1 วันถัดจากวันหยุดดังกล่าว จากตัวอย่างถ้าหากว่าวันพุธนั้นเกิดเป็นวันหยุด กำหนดส่งมอบก็จะเลื่อนเป็นวันพฤหัสบดีแทน
ราคาซื้อขายแบบ Spot Rate หรืออัตราแลกเปลี่ยนทันที จะเป็นด้านตรงข้ามของ Forward Rate หรืออัตราแลกเปลี่ยนล่วงหน้าที่จะส่งมอบสินค้ากันในอนาคต (มักจะเป็นในกรอบระยะเวลาในระดับที่นานในระดับเดือนหรือมากกว่า) โดยมีความเกี่ยวข้องกันโดย Forward Rate = Spot Rate + Forward Point