Strategic Planning คือ กระบวนการวางแผนกลยุทธ์ โดยในการวางแผนกลยุทธ์ตามหลักการจัดการเชิงกลยุทธ์จะเริ่มตั้งแต่การพิจารณาปัจจัยที่เกี่ยวข้องทั้งปัจจัยภายในและภายนอก ซึ่งมักจะใช้การทำ SWOT Analysis เพื่อประเมินความสามารถในการแข่งขันขององค์กร
การทำ Strategic Planning คือ สิ่งที่จะช่วยทำให้การวิเคราะห์ SWOT แม่นยำมากยิ่งขึ้น จากการวิเคราะห์รวบรวมข้อมูลปัจจัยภายนอกและปัจจัยภายในผ่านเครื่องมือต่าง ๆ โดยทั่วไปสามารถทำได้โดยเครื่องมือเหล่านี้
- PEST หรือ PESTEL Analysis – วิเคราะห์ปัจจัยภายนอก
- Five Force Analysis หรือ ปัจจัยกดดันทั้ง 5 – วิเคราะห์ปัจจัยภายนอก
- External Factors Analysis Summary – วิเคราะห์ปัจจัยภายนอก
- Value Chain Analysis – วิเคราะห์ปัจจัยภายใน
- 7s McKinsey Analysis – วิเคราะห์ปัจจัยภายใน
- Internal Factors Analysis Summary – วิเคราะห์ปัจจัยภายใน
อย่างไรก็ตาม ในการวิเคราะห์ก็ไม่จำเป็นต้องใช้เครื่องมือทั้งหมดทุกรูปแบบ หรืออาจจะเครื่องมืออื่น ๆ ที่ผู้วิเคราะห์ถนัดก็ได้ แต่ข้อควรระวังคือไม่ควรใช้เครื่องมือในการวิเคราะห์ซ้ำซ้อนที่ได้ผลลัพธ์ในประเด็นเดียวกัน
เมื่อได้ข้อมูลจากการวิเคราะห์ปัจจัยภายในและปัจจัยภายนอกจากการวิเคราะห์ SWOT ก็จะนำข้อมูลที่ได้ไปใช้กำหนดวิสัยทัศน์ (Vision), พันธกิจ (Mission), เป้าหมาย (Goal), และนโยบาย (Policy) รวมถึงแผนในการลงมือปฏิบัติจริง
โดยที่ทั้งหมดควรที่จะตั้งให้สอดคล้องกับความสามารถในการแข่งขันของบริษัท และสภาพแวดล้อมในการแข่งขันที่ส่งผลดีและผลเสียต่อบริษัทได้มากจากวิเคราะห์
ซึ่งขั้นทั้งหมดตั้งแต่ต้นเรียกว่า การวางแผนกลยุทธ์ หรือ Strategic Planning
วิสัยทัศน์ (Vision)
วิสัยทัศน์ หรือ Vision หมายถึง แนวคิดเกี่ยวกับสิ่งที่ต้องการจะให้เกิดในอนาคต เป็นเรื่องของมุมมองจากการมีข้อมูลรองรับ
ตัวอย่างเช่น มีตัวเลขชี้ให้เห็นว่าตลาดในประเทศญี่ปุ่นต้องการสินค้าที่บริษัท A ผลิตแต่ในประเทศญี่ปุ่นหาได้ยากเพราะมีคนขายน้อยราย บริษัท A จึงเล็งเห็นว่าสามารถเข้าไปทำตลาดในประเทศจีนได้
จากตัวอย่างบริษัทจึงตั้งเป้าหมายว่า “เป็นบริษัทส่งออกสินค้า A ไปญี่ปุ่นที่ใหญ่ที่สุด”
พันธกิจ (Mission)
พันธกิจ หรือ Mission คือ การกำหนดเป้าหมายให้แน่ชัดว่าธุรกิจนี้จะทำอะไร “อะไรเป็นภารกิจหลักขององค์กร”
ซึ่งจะอยู่ภายใต้ขอบเขตของ Vision หรือวิสัยทัศน์ ตัวอย่างเช่น เป็นผู้นำในการส่งออกไมโครเวฟของไทย
เป้าหมาย (Goal)
เป้าหมาย หรือ Goal คือ การตั้งเป้าหมายที่สูงเพื่อใช้เป็นเหมือนแรงจูงใจให้องค์กรมีเป้าหมายที่ต้องไปให้ถึง
โดยไม่จำเป็นจะต้องเป็นสิ่งที่สามารถทำได้อย่างแน่นอนเสมอไป (แต่ต้องอยู่บนพื้นฐานความเป็นจริง) เพราะเป้าหมายหลักของ “Goal” คือ มีไว้เพื่อพัฒนา
นโยบาย (Policy)
Policy หรือ นโยบาย มีไว้เพื่อให้การดำเนินงานในองค์กรเป็นไปในทิศทางเดียวกัน อย่างเช่น บริษัทเน้นผลิตของดีราคาถูก ก็จะหาวัตถุดิบที่คุณภาพปานกลางหรือดีในราคาที่ถูกที่สุดเท่าที่จะหาได้ เพื่อนำมาผลิตสินค้า
