กลยุทธ์ คืออะไร?
กลยุทธ์ คือ วิธีการหรือกระบวนการที่จะทำให้เป้าหมายทางธุรกิจประสบผลสำเร็จตามที่ตั้งไว้ ซึ่งเป็นวิธีการที่ใช้เพื่อการบรรลุเป้าหมายระยะยาวหรือโดยรวมอย่างน้อยหนึ่งเป้าหมายภายใต้สภาวะที่ไม่แน่นอน โดยเริ่มจากการวางแผนการดำเนินงานก่อนการลงมือปฏิบัติงานจริงเพื่อให้บรรลุเป้าหมายตามที่กำหนดเอาไว้
การวางแผนกลยุทธ์ทางธุรกิจจะเริ่มต้นจากการใช้ข้อมูลที่รวบรวมจากการวิเคราะห์สภาพแวดล้อมทั้งปัจจัยภายใน (Internal Factors) และปัจจัยภายนอก (External Factors) เพื่อประกอบการวางแผนการดำเนินงานและการใช้ทรัพยากร
ซึ่งเครื่องมือทางกลยุทธ์ (Strategic Tool) ที่ใช้ในการวิเคราะห์สิ่งแวดล้อมทางกลยุทธ์ที่สามารถพบได้บ่อย ได้แก่
- การวิเคราะห์ SWOT ในการวิเคราะห์ปัจจัยภายในและปัจจัยภายนอก
- การวิเคราะห์ Five Force สำหรับการวิเคราะห์สภาพแวดล้อมในการแข่งขัน
- การวิเคราะห์ PESTEL เพื่อวิเคราะห์ประเทศที่เป็นตลาดเป้าหมาย
ตัวอย่างเช่น บริษัท Haven เป็นบริษัทจากประเทศไทย ที่ตั้งเป้าหมายเอาไว้ว่าจะขยายบริษัทเข้าไปในประเทศอังกฤษ เนื่องจากมองว่าบริษัทมีศักยภาพพอที่ขายสินค้าให้กับประเทศอื่น นอกจากประเทศไทยเพียงอย่างเดียว
อีกทั้งบริษัท Haven ยังมองว่าประเทศอังกฤษคือตลาดที่เหมาะสมที่จะเข้าไปลงทุน เพราะสินค้าที่บริษัท Haven เข้าไปขายยังถือว่าเป็นสินค้าที่ใหม่ของประเทศอังกฤษทำให้มีคู่แข่งอยู่ไม่มาก
จากตัวอย่าง กลยุทธ์ (Strategy) ในตัวอย่าง คือ สิ่งที่ผู้บริหารบริษัท Haven ต้องคิดและทำ เพื่อให้เป้าหมายในการขยายกิจการเข้าไปในประเทศอังกฤษสำเร็จ
จะเห็นว่ากลยุทธ์ที่ได้จึงเป็นสิ่งที่ใช้อธิบายว่าธุรกิจจะใช้วิธีใดในการแข่งขันให้ผลการดำเนินงานออกมาดีกว่าคู่แข่ง
กลยุทธ์ทางธุรกิจ
กลยุทธ์ทางธุรกิจ ตามหลักของการจัดการเชิงกลยุทธ์จะแบ่งกลยุทธ์ออกเป็น 3 ระดับ สำหรับใช้ในการวางแผนกลยุทธ์แต่ละส่วนที่ต่างกันขององค์กร ซึ่งมีวิธีดำเนินกลยุทธ์ที่แตกต่างกันในแต่ละระดับ ได้แก่ กลยุทธ์ระดับองค์กร (Corporate Strategy), กลยุทธ์ระดับธุรกิจ (Business Strategy), และกลยุทธ์ระดับหน้าที่ (Functional Strategy) โดยกลยุทธ์ทางธุรกิจทั้ง 3 จะเรียกว่า ระดับของกลยุทธ์ (Level of Strategy)
กลยุทธ์ระดับองค์กร (Corporate Strategy) คือ การกำหนดกลยุทธ์ในภาพกว้างเพื่อใช้ในการกำหนดภาพรวมการดำเนินงานขององค์กร เช่น วิสัยทัศน์ (Vision), พันธกิจ (Mission), วัตถุประสงค์ (Objective), และทิศทางของบริษัทว่าจะเพิ่มหรือลดการลงทุนในธุรกิจอย่างไร
กลยุทธ์ระดับธุรกิจ (Business Strategy) คือ กลยุทธ์ในการแข่งขันของบริษัท ซึ่งเป็นการวางกลยุทธ์การแข่งขันของบริษัทด้วยเครื่องมือการวิเคราะห์ต่าง ๆ เพื่อหาผลสรุปว่าบริษัทจะแข่งขันในตลาดด้วยวิธีใด เช่น ด้านต้นทุน, ความแตกต่าง, และการแข่งขันในตลาดเฉพาะกลุ่ม
กลยุทธ์ระดับหน้าที่ (Functional Strategy) คือ การกำหนดกลยุทธ์ในแต่ละหน้าที่ (Function) ภายในธุรกิจนั้น ๆ เช่น การตลาด, การผลิต, โลจิสติกส์, การเงิน, การวิจัยและพัฒนา, และทรัพยากรมนุษย์ เพื่อสร้างความได้เปรียบในการแข่งขัน โดยกลยุทธ์ระดับหน้าที่ก็จะแตกต่างกันออกไปในแต่ละหน้าที่
คำถามที่พบบ่อย
กลยุทธ์ คือ วิธีการหรือกระบวนการที่จะทำให้เป้าหมายทางธุรกิจประสบผลสำเร็จตามที่ตั้งไว้ ซึ่งเป็นวิธีการที่ใช้เพื่อการบรรลุเป้าหมายระยะยาวหรือโดยรวมอย่างน้อยหนึ่งเป้าหมายภายใต้สภาวะที่ไม่แน่นอน
ระดับของกลยุทธ์ (Level of Strategy) แบ่งออกเป็น 3 ระดับ คือ กลยุทธ์ระดับองค์กร (Corporate Strategy), กลยุทธ์ระดับธุรกิจ (Business Strategy), และกลยุทธ์ระดับหน้าที่ (Functional Strategy)
ข้อมูลบางส่วนอ้างอิงจาก: What is Strategy by Michael E. Porter