Turnkey Project คืออะไร?

Turnkey Project คือ การจ้างเหมาแบบเบ็ดเสร็จหรือแปลให้เข้าใจง่ายกว่านั้นคือโครงการที่ผู้ผลิตทำการผลิตหรือพัฒนาตามที่ได้ตกลงว่าจ้างกันไว้ ตั้งแต่ต้นจนเสร็จเรียบร้อยและอยู่ในสภาพพร้อมใช้งานแล้วจึงส่งมอบโครงการนั้นให้แก่ลูกค้า ซึ่งผู้รับเหมาจะเป็นผู้รับความเสี่ยงในการลงทุนทั้งหมดหรือบางส่วนจนกว่าโครงการจะเสร็จสมบูรณ์และส่งมอบให้ลูกค้า

ลูกค้าของ Turnkey Project มักจะเป็นผู้ที่ขาดความสามารถและบุคลากรในด้านนั้น ๆ อย่างบางประเทศที่ไม่มีความรู้ในการสร้างรถไฟฟ้าหรือโรงงานไฟฟ้าพลังงานนิวเคลียร์ รัฐบาลก็จะจ้างบริษัทต่างชาติที่มีความรู้เข้ามาจัดการก่อสร้างจนเสร็จสิ้นโครงการก็นับว่าเป็น Turnkey Project เช่นกัน

โครงการแบบ Turnkey Projects จึงมักพบได้กับโครงการที่มีขนาดใหญ่ อย่างเช่น อสังหาริมทรัพย์ โครงการขนส่งสาธารณะ เขื่อน และโรงงานไฟฟ้า เป็นต้น

ตัวอย่างเช่น บริษัท A จ้าง บริษัท B สร้างโรงงานพร้อมติดตั้งเครื่องจักรที่ทันสมัยมาก ๆ เนื่องจากบริษัท A ไม่มีความรู้ด้านการสร้างโรงงานและติดตั้งเครื่องจักร จากตัวอย่าง บริษัท A และ B จะเริ่มจากตกลงกันเรื่องระยะเวลาและเรื่องตัวเงินก่อน รวมถึงอาจทำสัญญาต่อในรูปแบบคล้ายกับทำประกันเพื่อให้บริษัท B คอยดูแลซ่อมแซมระบบให้ต่อแม้ว่าโครงการจะส่งมอบเรียบร้อยแล้ว

โดยคำว่า Turnkey หรือ Turn-key มีที่มาลักษณะของโครงการแบบ Turnkey Project ที่ผู้พัฒนาหรือผู้ผลิตรับผิดชอบตั้งแต่ต้นจนโครงการเสร็จสมบูรณ์ ซึ่งเริ่มต้นมาจากโครงการพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ จึงเกิดการเปรียบเปรยในลักษณะที่ว่า “จ้างผู้พัฒนาอสังหาริมทรัพย์จนเสร็จสิ้นจนถึงรายละเอียดสุดท้ายของงาน เจ้าของเพียงแค่บิดกุญแจ (Turn-key) ที่ประตูก็เริ่มใช้งานได้เลย”

ข้อได้เปรียบของ Turnkey Project

ความได้เปรียบจากการประหยัดเวลา และหลีกเลี่ยงความยุ่งยาก – ตามที่ได้อธิบายในตอนต้นว่า Turnkey Project มักจะใช้ในโครงการขนาดใหญ่หรือโครงการที่บริษัทไม่มีความรู้ การจ้างผู้ที่ความสามารถเฉพาะทางเพื่อจัดการโครงการนี้แทนจะช่วยลดเวลาได้อย่างมาก ทั้งเวลาในการศึกษาและค้นคว้าความรู้เฉพาะทางที่บริษัทไม่ถนัด นอกจากนี้การทำเองแล้วเกิดความผิดพลาดเพราะความไม่เข้าใจทางเทคนิคที่ถูกต้องก็อาจนำไปสู่ Technical Debt ที่ไม่จบสิ้นในอนาคตได้อีกเช่นกัน

การโอนความเสี่ยงไปยังผู้รับเหมา (จนกว่าโครงการจะเสร็จ) – เนื่องจากความเสี่ยงและความรับผิดชอบของโครงการจนกว่าโครงการจะแล้วเสร็จในระดับหนึ่งหรือเสร็จสมบูรณ์พร้อมส่งมอบ (แล้วแต่การตกลงในสัญญาในขั้นแรก)

ระยะเวลาแล้วเสร็จที่แน่นอนของโครงการ – เนื่องจากผู้รับเหมาเป็นผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางทำให้ผู้รับเหมาสามารถประเมินระยะเวลาแล้วเสร็จที่แน่นอนของโครงการได้ในระดับหนึ่ง อีกทั้งการที่ผู้รับเหมาจะรับผิดชอบโครงการ (เป็นเจ้าของและรับภาระ) ทำให้จะได้รับเงินเฉพาะเมื่อโครงการเสร็จสิ้นเท่านั้น การทำงานให้เสร็จเรียบร้อยอย่างมีประสิทธิภาพให้เร็วที่สุดจึงเป็นแรงจูงใจที่ผู้รับเหมาจะทำงานให้เสร็จตามกรอบเวลา ทั้งหมดทำให้มั่นใจได้ในระดับหนึ่งว่าโครงการ Turnkey ดังกล่าวจะพร้อมส่งมอบได้ในช่วงเวลาดังกล่าว (เว้นแต่ว่าจะมีปัจจัยภายนอกเข้ามาแทรกแซง)

ความแน่นอนด้านราคาที่อาจเกิดขึ้นจากค่าใช้จ่ายส่วนเกิน – การว่าจ้างบริษัทใน Turnkey Projects หรือการจ้างเหมาแบบเบ็ดเสร็จ จะเป็นราคาคงที่ตามที่ตกลงกันเอาไว้ในขั้นตอนการทำสัญญา ทำให้ผู้ว่าจ้างสามารถคำนวนผลตอบแทนจากการลงทุน (Return on Investment : ROI) ได้อย่างแม่นยำ เนื่องจากต้นทุนในการผลิตหรือก่อสร้างถูกรวมเอาไว้ในราคาที่ตกลงกันแล้ว ส่งผลให้ผู้ว่าจ้างไม่ต้องรับผิดชอบต่อการเปลี่ยนแปลงของราคาต้นทุนการก่อสร้างที่อาจเพิ่มขึ้น

ข้อจำกัดของ Turnkey Project

ข้อจำกัดของ Turnkey Project คือ ผู้ว่าจ้างไม่มีอำนาจเหนือการตัดสินใจของผู้รับเหมาในการก่อสร้างและออกแบบ ถ้าหากไม่ตกลงกันอย่างดีหรือมีความรู้ความเข้าใจในส่วนที่ต้องการและไม่ต้องการของโครงการนั้นอยู่บ้างบ้าง เมื่อโครงการเสร็จอาจพบว่ามีส่วนที่ไม่เหมาะกับความต้องการ

ข้อควรระวังที่สำคัญของ Turnkey Project จึงเป็นประเด็นในเรื่องของการตกลงความต้องการ (และสิ่งที่ไม่ต้องการ) กันในขั้นตอนการทำสัญญาก่อนเริ่มโครงการ และความไว้วางใจของผู้ว่าจ้างที่มีต่อผู้รับเหมา