ทำความเข้าใจกับ หน่วยวัดที่ดินไทย ทุกรูปแบบ เพื่อหาคำตอบเกี่ยวกับหน่วยวัดที่ดินของไทยอย่าง 1 ไร่มีกี่ตารางวา และ 1 งานเท่ากับกี่ตารางวา
1 ไร่มีกี่ตารางวา และ 1 ไร่เท่ากับกี่ตารางเมตร คือ คำถามที่พบบ่อยในการซื้อขายอสังหาริมทรัพย์ที่จำเป็นต้องใช้ หน่วยวัดที่ดิน ของไทย คือ ไร่ งาน ตารางวา แทนที่จะใช้ระบบเมตริกตามปกติที่คุ้นเคย
หน่วยวัดที่ดิน ของไทยที่ต้องรู้เมื่อพูดถึงอสังหาริมทรัพย์จะมีอยู่ 3 หน่วยวัด คือ ไร่ งาน ตารางวา โดยไร่คือหน่วยที่ใหญ่ที่สุด รองลงมาคืองาน และตารางวา อย่างไรก็ตามในบางกรณีอาจมีการใช้ ตารางเมตร เพื่อแปลง งาน และ ตารางวา ให้เข้าใจง่ายขึ้น
หน่วยวัดที่ดิน หรือ หน่วยวัดพื้นที่ของไทย สามารถเปรียบเทียบได้ดังนี้
- 1 ไร่ เท่ากับ 4 งาน
- 1 ไร่ เท่ากับ 400 ตารางวา
- 1 ไร่ เท่ากับ 1600 ตารางเมตร
- 1 งาน เท่ากับ 100 ตารางวา
- 1 งาน เท่ากับ 400 ตารางเมตร
- 1 ตารางวา เท่ากับ 4 ตารางเมตร (2 เมตร x 2 เมตร = 4 ตารางเมตร)
- 1 วา เท่ากับ 2 เมตร
โดยการเขียนบอกขนาดที่ดินด้วย หน่วยวัดที่ดินแบบไทย จะเขียนเป็นเลข 3 หลัก โดยเริ่มจากหน่วยที่ใหญ่ที่สุดเอาไว้ด้านสุดไล่ไปหาหน่วยที่น้อยที่สุด (ไร่-งาน-ตารางวา ตามลำดับ) เช่น 100-3-70 หมายความว่า 100 ไร่ 3 งาน 70 ตารางวา
สำหรับสาเหตุที่การซื้อขายอสังหาริมทรัพย์ของไทยใช้ มาตรส่วนที่ดิน ไร่ งาน ตารางวา มาจากการที่ ราคาประเมินที่ดินที่ออกโดยกรมธนารักษ์ จะแสดงราคาประเมินที่ดินเป็น บาทต่อตารางวา และการที่โฉนดที่ดินใช้หน่วยเป็น ไร่ งาน ตารางวา
ไร่ คืออะไร? 1 ไร่มีกี่ตารางวา
ไร่ คือ หน่วยที่ใหญ่ที่สุดของมาตราส่วนที่ดินที่คนไทยใช้กันเป็นปกติ ซึ่งถ้าหากแปลงจากพื้นที่ของหน่วย ไร่ ให้เป็นหน่วยวัดที่ดินแบบอื่นทั้งหมดจะได้พื้นที่ดังนี้
- 1 ไร่เท่ากับ 400 ตารางวา
- 1 ไร่เท่ากับ 4 งาน
- 1 ไร่เท่ากับ 1600 ตารางเมตร
ที่ดิน 1 ไร่เท่ากับ 400 ตารางวา ดังนั้นสามารถแปลงพื้นที่ 1 ไร่เป็นงาน ได้ด้วยการคูณจำนวน ไร่ กับ 400 (ตารางวา = ไร่ x 400)
ในทางกลับกันสามารถแปลงจากหน่วย ตารางวา เป็น ไร่ ได้ด้วยการนำ จำนวนของ ตารางวาหารด้วย 400 (ไร่ = ตารางวา ÷ 400)
1 ไร่ มีกี่งาน
1 ไร่ เท่ากับ 4 งาน สามารถแปลงหน่วยจาก ที่ดิน 1 ไร่ เป็น งาน ได้ด้วยการนำจำนวน งานคูณ 4 (งาน = ไร่ x 4)
ในทางกลับกันสามารถแปลงหน่วยพื้นที่แบบ งาน กลับเป็นหน่วย ไร่ ด้วยการนำจำนวนงานหารด้วย 4 (ไร่ = งาน ÷ 4)
1 ไร่ มีกี่ตารางเมตร
พื้นที่ 1 ไร่ เท่ากับ 1600 ตารางเมตร สามารถแปลง 1 ไร่ เป็น ตารางเมตร ได้ด้วยการนำพื้นที่ของ “ไร่” คูณ 1600 (ตารางเมตร = ไร่ x 1600)
ในทางกลับกันสามารถแปลงหน่วย ตารางเมตร เป็น ไร่ ได้ด้วยการนำ “ตารางเมตร” มาหารด้วย 1600 (ไร่ = ตารางเมตร ÷ 1600)
ตารางวา คืออะไร? 1 ตารางวาเท่ากับกี่ตารางเมตร
ตารางวา คือ มาตราส่วนที่ดินที่มีพื้นที่เล็กที่สุดจากหน่วยวัดที่ดินของไทยทั้ง 3 แบบ และเป็นหน่วยวัดที่ดินที่ใช้สำหรับบอกราคาประเมินที่ดินของกรมธนารักษ์ (บาทต่อตารางวา) แต่ก่อนจะไปรู้จักกับ ตารางวา คืออะไร มาทำความเข้าใจกันก่อนว่า วา คือะไรและ 1 วาเท่ากับกี่เมตร
1 วาเท่ากับ 2 เมตร แต่สำหรับหน่วยวัดที่ดินหรือหน่วยวัดพื้นที่เราจะใช้หน่วย ตารางวา (วายกกำลังสอง) ไม่ใช่วาเฉยๆ
1 ตารางวาเท่ากับกี่ตารางเมตร
1 ตารางวาตารางวา คือ การนำวาไปยกกำลังสอง เมื่อ 1 วา เท่ากับ 2 เมตร หมายความว่า 1 ตารางวา จะเท่ากับ 2 เมตรยกกำลังสอง หรือ 2 เมตร x 2 เมตร = 4 ตารางเมตร
1 ตารางวาเท่ากับกี่ตารางเมตร? คำตอบก็คือ 1 ตารางวา = 4 ตารางเมตร หรือพูดง่ายๆก็คือ 1 ตารางวาใหญ่กว่าตารางเมตร 4 เท่า
ดังนั้นการ แปลงตารางวาเป็นตารางเมตร จะสามารถทำได้โดยการนำ ตารางวาคูณ 4 (ตารางเมตร = ตารางวา x 4)
1 ตารางเมตร เท่ากับ กี่ตารางวา
ในทางกลับกันการ แปลงตารางเมตรเป็นตารางวา สามารถทำได้ด้วยวิธีการย้อนกลับคือ ตารางวาหาร 4 (ตารางวา = ตารางเมตร ÷ 4)
โดยที่ดิน 1 ตารางเมตร เท่ากับ 0.25 ตารางวา (พูดแบบง่ายๆ ก็คือ 1 ตารางเมตร คือ พื้นที่หนึ่งในสี่ของ 1 ตารางวา นั่นเอง)
งานคืออะไร? 1 งานเท่ากับกี่ตารางวา
งาน คือ มาตราส่วนที่ดิน หรือ หน่วยวัดที่ดิน ของไทยที่มีขนาดเล็กรองลงมาจากหน่วยไร่ เป็นหน่วยที่อยู่ตรงกลางระหว่าง ไร่ กับ ตารางวา โดยพื้นที่ของ ที่ดิน 1 ไร่เท่ากับ 4 งาน
1 งาน เท่ากับ กี่ ตารางวา
ในการหาว่า 1 งานเท่ากับกี่ตารางวา สามารถทำได้โดยการนำพื้นที่ของ “งาน” คูณด้วย 100 (ตารางวา = งาน x 100) หรือพูดให้ง่ายๆก็คือที่ดิน 1 งาน เท่ากับ 100 ตารางวา
และในทางกลับกันก็สามารถแปลงพื้นที่จาก ตารางวา เป็น งาน ด้วยการนำตารางวาหารด้วย 100 (งาน = ตารางวา ÷ 100)
1 งาน เท่ากับ กี่ ตารางเมตร
สำหรับการหาว่าพื้นที่ 1 งานเท่ากับกี่ตารางเมตร สามารถทำได้ด้วยการนำ “งาน” คูณด้วย 400 (ตารางเมตร = งาน x 400) เพราะพื้นที่ของที่ดิน 1 งาน เท่ากับ 400 ตารางเมตร
ในทางกลับกันสามารถแปลง ตารางวา เป็น งาน ด้วยการนำพื้นที่ของ ตารางเมตรหารด้วย 400 (งาน = ตารางเมตร ÷ 400)
มาตราส่วนที่ดิน รูปแบบอื่นๆ
นอกเหนือจากหน่วยวัดที่เห็นใน มาตรส่วนที่ดิน ที่ได้อธิบายอย่างละเอียดในบทความนี้ บางคนอาจจะเคยเห็นหน่วยวัดที่เรียกว่า “เส้น” และ “ศอก” กันมาบ้าง (ค่อนข้างหายากในปัจจุบัน ต้องเป็นโฉนดหรือเอกสารที่เก่าจริงๆ) ได้แก่
- 1 เส้น เท่ากับ 40 เมตร หรือ 1 เส้น เท่ากับ 20 วา
- 1 ศอก เท่ากับ 0.5 เมตร หรือ 4 ศอก เท่ากับ 1 วา
แถม! หน่วยวัดที่นิยมใช้กับ รังวัด ที่ดินในต่างประเทศนั่นก็คือ เอเคอร์ (Acre) และ เฮคเตอร์ (Hectare : Ha) เมื่อนำมาเปรียบเทียบกับหน่วยวัดที่ดินแบบไทยจะมีขนาดดังนี้
- 1 ไร่ 1 งาน เท่ากับ 0.5 เอเคอร์ (Acre)
- 1 เอเคอร์ เท่ากับประมาณ 4,000 ตารางเมตร (ประมาณ 2 ไร่ครึ่ง)
- 1 ไร่ เท่ากับ 1 ใน 3 เอเคอร์ (Acre) โดยประมาณ
- 1 ไร่ เท่ากับ 0.16 เฮคเตอร์ (Hectare : Ha)
- 1 เฮคเตอร์ (Hectare : Ha) เท่ากับ 10,000 ตารางเมตร (ประมาณ 6.25 ไร่)
สำหรับใครที่สนใจเกี่ยวกับ วิธีเช็คราคาประเมินที่ดินจากกรมธนารักษ์ สามารถอ่านต่อได้ที่ วิธีเช็คราคาประเมินที่ดินจากกรมธนารักษ์